In verband met m'n blognotitie Theologische speculaties citeer ik hier een stukje uit het prachtige boek Op Vleugels van de Ziel van Ton Lemaire (AMBO, 2007, tweede druk, pagina 323-324):
'Op deze merkwaardige mythe [de geboorte van de godin Athena uit het hoofd van Zeus, zie illustratie hierboven; K] wordt een verrassend licht geworpen door een theorie [van J. Harrison; K] die veronderstelt dat hier een soort 'patriarchale coup' wordt gepleegd door Zeus. De oppergod verzwelgt dan symbolisch de restanten van een ouder matriarchaat [voorafgaand aan zijn 'baren' van Athena at Zeus Metis, een Titanendochter, in haar geheel op nadat hij gemeenschap met haar had gehad; K].
Men zou dit kunnen vergelijken met een andere patriarchale coup die in Palestina is gepleegd en in het boek Genesis haar mythische uitdrukking heeft gevonden. Terwijl het namelijk biologisch volstrekt onontkoombaar is dat alle mannen uit een vrouw zijn voortgekomen, wordt in het Oude Testament de verhouding omgedraaid: de eerste vrouw komt voort uit (een rib van) Adam! Deze mythisch-ideologische truc heeft enkele millennia van mannelijke dominantie vervolgens gelegitimeerd.'
Lemaire oppert verder dat Athena, een echte 'vogelgodin' (ze figureert vaak met uil en kraai), een 'geolympiseerde' versie is van een oudere Minoïsche slangengodin - een moedergodin met een duif op haar hoofd (zie de illustratie bij m'n blognotitie Judaïsme, islam en sjechina) -, die ik eerder via een losse associatie in verband heb gebracht met Lilith en met de Joodse sjechina, het verdonkeremaande vrouwelijke aspect van Jahweh. Lilith wordt op een beroemd reliëf geflankeerd door uilen. Verder gaat Lemaire in dit verband in op het boek The Language of the Goddess (1989) van de archeologe Marija Gimbutas en noemt hij en passant de klassieker Das Mutterrecht (1861) van Bachofens.
Zie ook m'n blognotities:
Theologische speculaties
In den beginne bij Anselm Kiefer
Lucebert, Lilith en herziene taal van God
Geen opmerkingen:
Een reactie posten