De totalitaire openingsceremonie van 'Londen 2012'

Als je 'totalitarisme' omschrijft als de kern van fascisme en communisme: het samenbinden[1] en hersenspoelen van een volk door middel van een nationalistische, demagogische en spectaculaire vervalsing van de geschiedenis, gepaard aan een verheerlijking van de 'eeuwige jeugd' als fakkeldrager van grootse prestaties ook in de toekomst, waarbij 'de vooruitgang' (lees: de industrialisatie van alles en iedereen) wordt voorgesteld als de smeder[2] van de cultuur, incluis de kunst en de sport...

 ...dan was de openingsceremonie van de Olympische Spelen in Londen gisteravond - gestalte gegeven door filmregisseur Danny Boyle - in bijna angstaanjagende mate precies dit: totalitair[3]. (Vervang desgewenst 'volk' door 'mensheid' en 'nationalistisch' door 'antropocentrisch').

Uitwerking van deze diagnose lijkt me zinloos. De weinige mensen die me begrijpen, hebben geen toelichting nodig; de anderen zouden me voor een halve gek blijven houden, al rafelde ik Boyle's populistische potpourri - met als veelbetekenend dieptepunt de lollig bedoelde roedel jonge mannen[4] die als een soort Hitlerjugend in wat oogde als ouderwets ondergoed, Britse vlaggetje op de borst, langs het strand renden, qua wansmaak (à la commercials en videoclips) nog overtroffen door de eveneens verondersteld komische, maar kinderachtige filmfragmenten met, ja echt, versnelde beelden van rollebollende huisdieren, de zogenaamd per helikopter en parachutesprong in het stadion arriverende koningin, enzovoorts, alles in een stomvervelend voortrazende montage - van a tot z uiteen.

Jawel, het schouwspel in de arena was bij vlagen fraai en indrukwekkend geënsceneerd. Maar wie zich daardoor langer dan éventjes heeft laten meeslepen, danst vrolijk mee in de mainstream van de barokke, destructieve en bovenal zichzelf gretig bedriegende diersoort homo 'sapiens'.

Zie ook:

Olympics Opening Ceremony: Britain stays within a tradition begun by Adolf Hitler and cemented by the Beijing fascists
The Slog, 27 juli 2012

Economische voorwaarden zijn bepalend voor olympisch succes
Door Rob Velthuis, Trouw, 28 juli 2012

En m'n blognotities:
Vrouwen hekelen seksisme Olympische Spelen
Coolpolitics en Volksempfinden

Noten

[1] Waarbij zoals bekend in veel gevallen een politiestaat wordt opgetuigd en burgers worden bespioneerd, opgepakt en mishandeld.

[2] Bij de rokende schoorstenen die Boyle uit de grond liet verrijzen nadat de centrale meiboom in het idyllische Engelse landschap van de openingsscène uit de grond was gerukt, waarna even later industriearbeiders een van de Olympische ringen begonnen te smeden, denke men aan een uitspraak (in 1968)van de extreemrechtse, in de VS nog altijd zeer populaire ideoloog Ayn Rand: 'Anyone over 30 years of age today, give a silent "Thank you" to the nearest, grimiest, sootiest smokestacks you can find.' Ook Heideggers Ge-stell komt voor de geest, hier met als associatie het 'sterke gestel' van de topatleet, als een machine functionerend in en qua publiciteit geframed door de sportindustrie.
(Overigens stelde Boyle het door middel van arm- en handgebaren voor alsof de eerste kapitalisten, fabriekseigenaren met hoge hoeden op, zich net zo uitsloofden als de door hen uitgebuite arbeiders - een van de staaltjes van geschiedvervalsing, naast het impliciete eerbetoon aan het Britse kolonialisme.)

[3] Vergelijk Peter Sloterdijk in Die Sonne und der Tod:
'Die Mitte der römischen Kulturindustrie waren grausame Circus-Bilder, man könnte sagen, ihr Hauptartikel waren snuff movies life. Man hat nicht genug darauf geachtet, dass das stärkste Symbol und Medium der antiken Massenkultur, nämlich die römische Arena, in der Gesellschaft des 20. Jahrhunderts wiedergekehrt ist, und zwar sowohl als architektonische wie als theatralische Form. (...) Man muss eher Nietzsche noch einmal lesen, und Paul Veyne, und Gunther Gebauer, sowie Literatur zur römischen Arena, zur Fußballgeschichte und zu den Olympischen Spielen der Neuzeit, um dann die Informationen zu einem Bild zusammenzusetzen – das allerdings ziemlich bestürzend ausfällt. Die wichtigste Subtextdimension, die in den Medienskandalen des letzten Jahrzehnts mitschwingt, spricht von der Wiederkehr der Arena in den Unterhaltungsmedien der nachchristlichen Gesellschaft.
(...) dass zwischen vulgärer Massenunterhaltung und faschistischer Gewaltlenkung und Ressentimentbündelung ein evidenter innerer Zusammenhang besteht.'

[4] Sportende mannen figureerden in het spektakel, vooral in de vele filmfragmenten, duidelijk veelvuldiger dan atletische vrouwen. Een en ander ademde hier en daar een (masculien) homo-erotische sfeer. De 'tweede sekse' verscheen - afgezien van een vrouwelijke drummer - het meest opvallend in de gedaante van verpleegsters, een dromerig kind, Mary Poppins en een tiener die klaarblijkelijk op de eerste plaats net zo begeerlijk en beroemd wilde zijn als Diana Ross.