Researchers Genetically Engineer Algae to Increase Oil Yields by Up to 50%: Should We Be Concerned?
Door Stephen Lacey, Climate Progress, 28 december 2011
De risico's van genetisch gemanipuleerde algen, die veel meer CO2 opnemen en olie produceren dan natuurlijk is, worden nauwelijks onderzocht. De veranderde algen zouden in het wild ecosystemen kunnen verstoren, met nare gevolgen voor de visstand (dus de visserij) en mogelijk zelfs de gezondheid van mensen.
Volgens David Haberman, deskundige op het gebied van bio-energie, is het zeer zorgelijk dat de veiligheidsmaatregelen die momenteel worden genomen niet grondig worden geanalyseerd en beproefd.
28 november 2011
26 november 2011
Bedrijven usurperen menselijk weefsel en genen
Corporations Are Patenting Human Genes and Tissues - Here's Why That's Terrifying
Interview met Harriet Washington door Brad Jacobson, Alternet, 23 november 2011
Do you think that granting corporations the rights of people in the Citizens United case is disturbing? Then contemplate the fact that corporations have been patenting human genes and tissues at alarming rates - in the last 30 years, more than 40,000 patents have been granted on genes alone.
Deadly Monopolies: The Shocking Corporate Takeover of Life Itself - And the Consequences for Your Health and Our Medical Future
Harriet A. Washington, 448 pagina's, Doubleday (oktober 2011)
Interview met Harriet Washington door Brad Jacobson, Alternet, 23 november 2011
Do you think that granting corporations the rights of people in the Citizens United case is disturbing? Then contemplate the fact that corporations have been patenting human genes and tissues at alarming rates - in the last 30 years, more than 40,000 patents have been granted on genes alone.
Deadly Monopolies: The Shocking Corporate Takeover of Life Itself - And the Consequences for Your Health and Our Medical Future
Harriet A. Washington, 448 pagina's, Doubleday (oktober 2011)
07 november 2011
12000 mensen omsingelen Witte Huis: geen pijplijn voor teerzandolie!
Photo credit: Shadia Fayne Wood, Flickr Tarsandsaction
Updates na 11 november:
Britain’s Promotion of Canada’s Tar Sands Oil Is Idiotic
Door Bill McKibben, The Guardian / Climate Progress, 19 november 2011
We won. You won.
Door Bill McKibben, Tar Sands Action, 10 november 2011
Not completely. [...] But a few minutes ago the president sent the pipeline back to the State Department for a thorough re-review, which most analysts are saying will effectively kill the project.
Stunning Triumph for 99%
Door Joe Romm, Climate Progress, 10 november 2011
[einde updates]
Photo Credit: Christine Irvine, Flickr Tarsandsaction
Door Josh Dorner, Think Progress, 6 november 2011
Today, more than 12,000 people from across the United States and Canada gathered at the White House to call on President Obama to stop the TransCanada Keystone XL tar sands pipeline.
After a rally in Lafayette Square addressed by elected officials, youth climate activists, environmental leaders, climate scientist James Hansen, religious leaders, Nobel Peace Laureate Jody Williams, Naomi Klein, and local opponents of the pipeline from South Dakota, Texas, and Nebraska, the boisterous crowd formed a human chain that completely encircled the White House. The protest, organized by Tar Sands Action, the Natural Resources Defense Council, Sierra Club, 350.org, and others, appeared to exceed turnout expectations, with the human chain running several people deep in most areas. President Obama acknowledged last week that he will make the final decision on the controversial pipeline — a decision expected before year’s end.
Zie ook (deels later toegevoegd):
Why Scientists Are in Alarm Mode Over the Keystone XL Pipeline
Door Laray Polk, Alternet, 18 oktober 2012
"Environmental science gets politicized because it has economic implications," says a leading scientist.
The Dilbit Disaster: Inside The Biggest Oil Spill You've Never Heard Of
Door Elizabeth McGowan en Lisa Song, InsideClimate News, 26 juni 2012
[...] lives [...] [have] been turned upside down by the first major spill of Canadian diluted bitumen in a U.S. river. Diluted bitumen is the same type of oil that could someday be carried by the much-debated Keystone XL pipeline. If that project is approved, the section that runs through Nebraska will cross the Ogallala aquifer, which supplies drinking water for eight states as well as 30 percent of the nation's irrigation water
Major Oil Spills In Alberta Prompt Questions And Concerns About Keystone XL Pipeline
Door Matt Kasper, Cliamte Progress, 22 juni 2012
Tar Sands Action
Flickr 'Stop the Tar Sands' Photo Stream
Thousands Circle White House to Protest Keystone XL: Will They Abandon Obama if Pipeline is Approved?
Door Jessica Goad en Stephen Lacey, ThinkProgress / Alternet, 7 november 2011
The Keystone XL pipeline has become a rallying cry for a broad spectrum of environmental interests — climate, land protection, clean water, and environmental justice.
The Apocalyptic Landscapes of Alberta’s Oil Sands
Door Brandon Keim, Wired, 7 november 2011
Oil Sands Truth
Tar Sands photo albums by project
En m'n blognotities:
EU verdoezelt rapport over teerzand
Olie uit teerzand: natuurverwoesting
Schandaal: Shell dumpt windenergie
Shell aast op olieboringen in maagdelijk Noordpoolgebied
Wikileaks: pionnen Shell op alle niveaus politiek Nigeria
Updates na 11 november:
Britain’s Promotion of Canada’s Tar Sands Oil Is Idiotic
Door Bill McKibben, The Guardian / Climate Progress, 19 november 2011
We won. You won.
Door Bill McKibben, Tar Sands Action, 10 november 2011
Not completely. [...] But a few minutes ago the president sent the pipeline back to the State Department for a thorough re-review, which most analysts are saying will effectively kill the project.
Stunning Triumph for 99%
Door Joe Romm, Climate Progress, 10 november 2011
[einde updates]
Photo Credit: Christine Irvine, Flickr Tarsandsaction
Door Josh Dorner, Think Progress, 6 november 2011
Today, more than 12,000 people from across the United States and Canada gathered at the White House to call on President Obama to stop the TransCanada Keystone XL tar sands pipeline.
After a rally in Lafayette Square addressed by elected officials, youth climate activists, environmental leaders, climate scientist James Hansen, religious leaders, Nobel Peace Laureate Jody Williams, Naomi Klein, and local opponents of the pipeline from South Dakota, Texas, and Nebraska, the boisterous crowd formed a human chain that completely encircled the White House. The protest, organized by Tar Sands Action, the Natural Resources Defense Council, Sierra Club, 350.org, and others, appeared to exceed turnout expectations, with the human chain running several people deep in most areas. President Obama acknowledged last week that he will make the final decision on the controversial pipeline — a decision expected before year’s end.
Zie ook (deels later toegevoegd):
Why Scientists Are in Alarm Mode Over the Keystone XL Pipeline
Door Laray Polk, Alternet, 18 oktober 2012
"Environmental science gets politicized because it has economic implications," says a leading scientist.
The Dilbit Disaster: Inside The Biggest Oil Spill You've Never Heard Of
Door Elizabeth McGowan en Lisa Song, InsideClimate News, 26 juni 2012
[...] lives [...] [have] been turned upside down by the first major spill of Canadian diluted bitumen in a U.S. river. Diluted bitumen is the same type of oil that could someday be carried by the much-debated Keystone XL pipeline. If that project is approved, the section that runs through Nebraska will cross the Ogallala aquifer, which supplies drinking water for eight states as well as 30 percent of the nation's irrigation water
Major Oil Spills In Alberta Prompt Questions And Concerns About Keystone XL Pipeline
Door Matt Kasper, Cliamte Progress, 22 juni 2012
Tar Sands Action
Flickr 'Stop the Tar Sands' Photo Stream
Thousands Circle White House to Protest Keystone XL: Will They Abandon Obama if Pipeline is Approved?
Door Jessica Goad en Stephen Lacey, ThinkProgress / Alternet, 7 november 2011
The Keystone XL pipeline has become a rallying cry for a broad spectrum of environmental interests — climate, land protection, clean water, and environmental justice.
The Apocalyptic Landscapes of Alberta’s Oil Sands
Door Brandon Keim, Wired, 7 november 2011
Oil Sands Truth
Tar Sands photo albums by project
En m'n blognotities:
EU verdoezelt rapport over teerzand
Olie uit teerzand: natuurverwoesting
Schandaal: Shell dumpt windenergie
Shell aast op olieboringen in maagdelijk Noordpoolgebied
Wikileaks: pionnen Shell op alle niveaus politiek Nigeria
05 november 2011
Paul Schnabel olifantert door de porseleinkast
Het bekende D66-lid Paul Schnabel van het Sociaal en Cultureel Planbureau stelt plompverloren voor dat in de nabije toekomst ouderen hun huis moeten verkopen om hun gezondheidszorg te betalen[*].
1. Hij negeert dat de groep mensen met een eigen huis niet alleen bestaat uit bovenmodale inkomens die profiteren van een onhoudbare en onrechtvaardige hypotheekrenteaftrek, maar ook uit velen met een bescheiden inkomen. Het is niet rechtvaardig de hele groep over een kam te scheren.
2. Het plan bestraft mensen die de hypotheek aflossen ten opzichte van mensen met een (geheel of deels) aflossingsvrije hypotheek.
3. (ad 2) Huizenbezitters worden onrechtvaardig gepakt in vergelijking met huurders. De volgende logische stap zou dan ook zijn, dat huurders met spaargeld eveneens hun gezondheidszorg moeten gaan betalen. Dus stuurt Schnabel in feite aan op het over de hele linie - en, dit is belangrijk, ongeacht de hoogte van het inkomen! - afstraffen van het opzij zetten van geld, hetzij in de vorm van onroerend goed, hetzij als spaargeld (of aandelen), hetzij - want waarom zou de logica van Schnabel daarvoor niet gelden: in de vorm van roerend bezit als kunst, een boot, een bijzondere viool, dure sieraden, antiek, enzovoorts.
Kortom: deze dikhuidige en explosieve proefballon van Schnabel is slecht doordacht en eigenlijk gewoon dom en laakbaar. Men mag hopen dat D66 scherp afstand zal nemen van een denken over de blijvende financierbaarheid van de woningmarkt en de gezondheidzorg zoals Schnabel dat nu lijkt in te zetten. De botte koppeling die hij aanbrengt tussen bezit/spaarzin en eigen risico jaagt schrik aan, is onrechtvaardig en leidt waarschijnlijk economisch tot niets[**].
Laat Schnabel, en D66, eindelijk eens uitspreken dat een groot deel van de nationale-schuldencrisis is veroorzaakt doordat staten tientallen jaren de belasting op bedrijfswinsten en voor circa het rijkste derde deel van de bevolking hebben afgebouwd. Waardoor men de nationale begroting logischerwijze niet meer rond kreeg, jaar op jaar op jaar. Het probleem van het structurele tekort aan geld voor de publieke voorzieningen is niet het probleem van het hebben van 'teveel bezit überhaupt' van groepen burgers. De crux is dat (met name de multinationale) bedrijven en bovenmodale inkomens volstrekt onvoldoende bijdragen aan het op peil houden van het openbare goed, zoals gezondheidszorg, wegen en openbaar vervoer, onderwijs en fatsoenlijke sociale zekerheid. Met als gevolg enerzijds enorme staatsschulden en anderzijds een gigantisch vergrote inkomenskloof, waarbij een omvangrijke ('graaiende') klasse is ontstaan die inmiddels buitensporig veel vermogen heeft vergaard.
En dat los je op een efficiënte én rechtvaardige manier op door de terugkeer van een in sterkere mate progressieve inkomstenbelasting, hogere vennootschapsbelasting en dergelijke. Niet met het onzalige en gemene beleid dat D66'er Paul Schnabel nu als een potentieel destructieve proefballon of zelfs proefraket afstuurt op mensen - en hun dierbare bezittingen - die dat allerminst verdienen.
Latere toevoeging (ter illustratie dat het ons-kent-ons-netwerk onverdroten doorgaat dit beleid in te masseren):
'Betaal je zorg, verkoop je huis'
Door Laura van baarsm, Trouw, 27 juli 2012
'Natúúrlijk hebben 65-plussers zelden een restschuld'
Door Gerhard Hormann, de Volkskrant 28 november 2012
Noten
[*] Toevoeging december 2011: Schnabel papegaait zo te zien na wat in het SER-rapport Naar een integrale hervorming van de woningmarkt (april 2010) al wordt voorgekookt: "[...] het afschaffen van de overdrachtsbelasting [vergroot] de flexibiliteit in het opnemen van vermogen uit het eigen huis door deze woning te verkopen en te gaan huren. Dit draagt bij aan de mogelijkheden om de vermogensopbouw in huizen flexibeler in te zetten als appeltje voor de dorst en om de kosten van de vergrijzing op te vangen".
In het rapport wordt een grootscheepse afbraak van de sociale huursector in de steigers gezet, die - zonder dat men dit in de verste verte toegeeft en duidelijk maakt - regelrecht zal uitkomen op verregaande woon-segregatie (vergelijk Engeland en Frankrijk: de rijken in de prettige stadsdelen, de armen in vale woontorens in de voorsteden). Men wil het woningwaarderingssysteem en daarmee de maximaal redelijke huurprijs afschaffen, de huursubsidie loskoppelen van de hoogte van de huur en alleen een inkomensafhankelijke woontoeslag geven, opdat "iedereen over een redelijke woning kan beschikken" - ja, een griebusflat in een verloederde voorstad of een uitgewoond krot in een verwaarloosde dorpsstraat of andere achterbuurt: want goede en leuk gelegen woningen zullen met de woonfooi van deze hoogleraren volstrekt onbereikbaar worden voor mensen met een laag inkomen. Schandalige afbraak van een sociale verworvenheid onder het mom van "redelijkheid". Vrij baan voor speculanten die goud geld gaan slaan uit de - uiteraard ook na deze liberalisering calculerend krap gehouden! - woningmarkt. Stuitend dat dit advies van de 'Sociaal' Economische Raad komt.
[**] In Buitenhof van 6 november viel de nepsociaaldemocraat Wouter Bos Paul Schnabel min of meer bij. Bedroevend. Wie er even over nadenkt, ziet toch dat dit soort beleid neerkomt op het afstraffen van spaarzin óók van mensen die door de jaren heen een bescheiden inkomen hebben gehad, dan wel op het onthouden van voldoende zorg aan armlastige ouderen, of anders - als men een minimum aan gezondheidszorg wil blijven garanderen - op het (evenzeer) aanbrengen van een tweedeling in de gezondheidszorg, waarbij de mensen aan de onderkant van de maatschappelijke ladder minder goede zorg krijgen dan die aan de bovenkant.
Beide varianten zijn moreel verwerpelijk en zouden zeker voor een sociaaldemocraat taboe moeten zijn - die zou gewoon moeten vasthouden aan de collectieve verzekering tegen alle kosten van goede gezondheidszorg ongeacht leeftijd.
Zie ook:
RVZ-aso's: ouderen moeten zorg zelf gaan betalen
Woonbond: huren 2 procent stijgen boven inflatie
Belangrijkste oorzaken economische crisis
Blognotities over de perverse economie
1. Hij negeert dat de groep mensen met een eigen huis niet alleen bestaat uit bovenmodale inkomens die profiteren van een onhoudbare en onrechtvaardige hypotheekrenteaftrek, maar ook uit velen met een bescheiden inkomen. Het is niet rechtvaardig de hele groep over een kam te scheren.
2. Het plan bestraft mensen die de hypotheek aflossen ten opzichte van mensen met een (geheel of deels) aflossingsvrije hypotheek.
3. (ad 2) Huizenbezitters worden onrechtvaardig gepakt in vergelijking met huurders. De volgende logische stap zou dan ook zijn, dat huurders met spaargeld eveneens hun gezondheidszorg moeten gaan betalen. Dus stuurt Schnabel in feite aan op het over de hele linie - en, dit is belangrijk, ongeacht de hoogte van het inkomen! - afstraffen van het opzij zetten van geld, hetzij in de vorm van onroerend goed, hetzij als spaargeld (of aandelen), hetzij - want waarom zou de logica van Schnabel daarvoor niet gelden: in de vorm van roerend bezit als kunst, een boot, een bijzondere viool, dure sieraden, antiek, enzovoorts.
Kortom: deze dikhuidige en explosieve proefballon van Schnabel is slecht doordacht en eigenlijk gewoon dom en laakbaar. Men mag hopen dat D66 scherp afstand zal nemen van een denken over de blijvende financierbaarheid van de woningmarkt en de gezondheidzorg zoals Schnabel dat nu lijkt in te zetten. De botte koppeling die hij aanbrengt tussen bezit/spaarzin en eigen risico jaagt schrik aan, is onrechtvaardig en leidt waarschijnlijk economisch tot niets[**].
Laat Schnabel, en D66, eindelijk eens uitspreken dat een groot deel van de nationale-schuldencrisis is veroorzaakt doordat staten tientallen jaren de belasting op bedrijfswinsten en voor circa het rijkste derde deel van de bevolking hebben afgebouwd. Waardoor men de nationale begroting logischerwijze niet meer rond kreeg, jaar op jaar op jaar. Het probleem van het structurele tekort aan geld voor de publieke voorzieningen is niet het probleem van het hebben van 'teveel bezit überhaupt' van groepen burgers. De crux is dat (met name de multinationale) bedrijven en bovenmodale inkomens volstrekt onvoldoende bijdragen aan het op peil houden van het openbare goed, zoals gezondheidszorg, wegen en openbaar vervoer, onderwijs en fatsoenlijke sociale zekerheid. Met als gevolg enerzijds enorme staatsschulden en anderzijds een gigantisch vergrote inkomenskloof, waarbij een omvangrijke ('graaiende') klasse is ontstaan die inmiddels buitensporig veel vermogen heeft vergaard.
En dat los je op een efficiënte én rechtvaardige manier op door de terugkeer van een in sterkere mate progressieve inkomstenbelasting, hogere vennootschapsbelasting en dergelijke. Niet met het onzalige en gemene beleid dat D66'er Paul Schnabel nu als een potentieel destructieve proefballon of zelfs proefraket afstuurt op mensen - en hun dierbare bezittingen - die dat allerminst verdienen.
Foto wikipedia: Paul Schnabel tijdens de manifestatie van Een Land Een Samenleving in de Nieuwe Kerk in Amsterdam in 2006
Latere toevoeging (ter illustratie dat het ons-kent-ons-netwerk onverdroten doorgaat dit beleid in te masseren):
'Betaal je zorg, verkoop je huis'
Door Laura van baarsm, Trouw, 27 juli 2012
'Natúúrlijk hebben 65-plussers zelden een restschuld'
Door Gerhard Hormann, de Volkskrant 28 november 2012
Noten
[*] Toevoeging december 2011: Schnabel papegaait zo te zien na wat in het SER-rapport Naar een integrale hervorming van de woningmarkt (april 2010) al wordt voorgekookt: "[...] het afschaffen van de overdrachtsbelasting [vergroot] de flexibiliteit in het opnemen van vermogen uit het eigen huis door deze woning te verkopen en te gaan huren. Dit draagt bij aan de mogelijkheden om de vermogensopbouw in huizen flexibeler in te zetten als appeltje voor de dorst en om de kosten van de vergrijzing op te vangen".
In het rapport wordt een grootscheepse afbraak van de sociale huursector in de steigers gezet, die - zonder dat men dit in de verste verte toegeeft en duidelijk maakt - regelrecht zal uitkomen op verregaande woon-segregatie (vergelijk Engeland en Frankrijk: de rijken in de prettige stadsdelen, de armen in vale woontorens in de voorsteden). Men wil het woningwaarderingssysteem en daarmee de maximaal redelijke huurprijs afschaffen, de huursubsidie loskoppelen van de hoogte van de huur en alleen een inkomensafhankelijke woontoeslag geven, opdat "iedereen over een redelijke woning kan beschikken" - ja, een griebusflat in een verloederde voorstad of een uitgewoond krot in een verwaarloosde dorpsstraat of andere achterbuurt: want goede en leuk gelegen woningen zullen met de woonfooi van deze hoogleraren volstrekt onbereikbaar worden voor mensen met een laag inkomen. Schandalige afbraak van een sociale verworvenheid onder het mom van "redelijkheid". Vrij baan voor speculanten die goud geld gaan slaan uit de - uiteraard ook na deze liberalisering calculerend krap gehouden! - woningmarkt. Stuitend dat dit advies van de 'Sociaal' Economische Raad komt.
[**] In Buitenhof van 6 november viel de nepsociaaldemocraat Wouter Bos Paul Schnabel min of meer bij. Bedroevend. Wie er even over nadenkt, ziet toch dat dit soort beleid neerkomt op het afstraffen van spaarzin óók van mensen die door de jaren heen een bescheiden inkomen hebben gehad, dan wel op het onthouden van voldoende zorg aan armlastige ouderen, of anders - als men een minimum aan gezondheidszorg wil blijven garanderen - op het (evenzeer) aanbrengen van een tweedeling in de gezondheidszorg, waarbij de mensen aan de onderkant van de maatschappelijke ladder minder goede zorg krijgen dan die aan de bovenkant.
Beide varianten zijn moreel verwerpelijk en zouden zeker voor een sociaaldemocraat taboe moeten zijn - die zou gewoon moeten vasthouden aan de collectieve verzekering tegen alle kosten van goede gezondheidszorg ongeacht leeftijd.
Zie ook:
RVZ-aso's: ouderen moeten zorg zelf gaan betalen
Woonbond: huren 2 procent stijgen boven inflatie
Belangrijkste oorzaken economische crisis
Blognotities over de perverse economie
02 november 2011
Ultramarijn
© Peter. Klik om uit te vergroten.
Voor mijn verjaardag een klein schilderij gekregen van de kunstenaar met wie ik ben bevriend. Een tweeluik, met op het linkerpaneel een drieluikje van rechthoekige monochrome kleurvlakken. 'In alle drie zit ultramarijn', vertelde hij erbij.
Een van de tinten - het rechtse vlak - is een mengsel van ultramarijn en zwart; links: met rood, wat een iets paarsig donker-bruingrijs oplevert; midden: met magenta, resulterend in een donkerblauw met een zweem van lila.
(Verzadigd) magenta kan niet worden verkregen door verf te mengen. Magenta en groen zijn complementair in zowel het subtractieve (transparante verf en kleurendruk) als het additieve (pixels op beeldschermen en samenvoegen van bundels licht) mengsysteem. In het subtractieve is magenta een primaire kleur; in het additieve is dat rood (en ontstaat magenta uit rood en ultramarijn). Bij het partitief mengen (bijvoorbeeld van dekkende verf) zijn wetenschappelijk gezien onder meer rood, magenta en ultramarijn primaire kleuren; de intuïtieve, traditionele kleurencirkel heeft groen als complement van het primaire rood. Kortom: rood en magenta, grenzend aan ultramarijn, zijn een soort broertje en zusje[1] in de verschillende kleurenstelsels; en een daarvan geeft magenta als mix van rood en ultramarijn.
Aangezien ultramarijn met zwart een heel donkere tint van ultramarijn is, kan je het drieluikje beschouwen als een stapsgewijze ultramarijne verduistering vanuit het rood. Mogelijk te interpreteren als de nachthemel rond de afsluitende fasen van de ondergang van de zon of de maan?[2] Het ingaan tot dan wel verschijnen van de absolute ruimte, die noch verlicht, noch onverlicht is?
Het cadeau heeft me getroffen, omdat ik altijd een affiniteit heb heb gehad met de kleur blauw en met lapis lazuli, het blauw-grijze, gouddoorspikkelde gesteente waaruit oorspronkelijk het kostbare pigment ultramarijn (van 'over de zee') werd gewonnen. Middeleeuwse schilders reserveerden het daarom voor belangrijke partijen, zoals het kleed van de Moeder Gods. Het is dus een mooi toeval dat volgens de methode van mijn vriend, waaraan ik me voorafgaand aan het maken van het schilderijtje had onderworpen, ultramarijn 'uit mij' komt als 'dragende kleur'.
Beeldend kunstenaar Yves Klein[3] werkte veel met een blauw dat sterk is gebaseerd op ultramarijn.
Van de beeldhouwer Anish Kapoor[4] (Bombay/Londen) is in museum De Pont in Tilburg een 'sculptuur' te zien die diepe indruk op me heeft gemaakt. Descent into Limbo. Je moet de suppoost vragen de zware, metalen deur te openen van een kleine ruimte - een voormalig 'wolkamertje' van de textielfabriek die het museumgebouw vroeger was - om bij het kunstwerk te komen. Centraal op de vloer lijkt een intens zwart-blauwe, fluwelen lap te liggen (ongeveer een halve meter in doorsnee), een zuivere schijfvorm met een haarscherpe rand. De suppoost had me verteld dat het een gat in de vloer betrof. Die informatie maakt dat je gaat twijfelen aan je waarneming: je blijft de etherische lap stof zien, maar huivert voor iets onpeilbaar dieps, een afgrondelijke stortkoker, en houdt eerbiedig afstand.
Toch, zo las ik later over het werk, is het gat niet bijzonder diep[4]: bolvormig, bestreken met een dikke laag, alle licht absorberend ultramarijn met zwart pigment.
Een kom nacht. Zwarte maan. Schepje heelal zonder sterren.
Illustraties: beeldje van lapis lazuli met goudkleurige insluitingen van pyriet (tweede van onder, bron wikipedia);
Descent into Limbo van Anish Kapoor (onderaan, bron De Pont in Tilburg, klik voor grote foto op de site van het museum).
Descent into Limbo van Anish Kapoor (onderaan, bron De Pont in Tilburg, klik voor grote foto op de site van het museum).
Noten
[1] De meest sprekende zeven kleuren van de regenboog - rood, oranje, geel, groen, cyaanblauw, ultramarijn en naar magenta neigend violet - zijn zo gerangschikt dat rood en een soort magenta juist de randen vormen en dus ruimtelijk maximaal ver van elkaar afliggen, waar ze in de kleurencirkel aan elkaar grenzen; echter het rood van de regenboog wordt ijl omsloten door een paarsrood dat weer naar magenta gaat, waarmee deze natuurlijke kleurenstaalkaart, die als een groot cirkelsegment op de horizon staat, ook in de visuele bandbreedte als het ware circulair is, net als de kleurencirkel in de kleurenleer. Dit geeft me het 'gevoel' van een meerdimensionale sfeer (denk aan Peter Sloterdijk) die zich manifesteert in onze drie dimensies, maar dat is waarschijnlijk wiskundig gezien onzin en sowieso nog meer een art brut- gedachte dan diverse andere ingevingen in deze blognotitie; zoals wat me vanochtend na het opstaan inviel: dat de onzichtbare ondergrens en bovengrens van het zichtbare licht als het ware samenvallen als 'absolute ruimte die noch verlicht, noch onverlicht is'; en dat hiermee vergelijkbaar de onhoorbare uitersten van het geluidsspectrum samenvallen als 'absolute ruimte die zowel stilte is als witte ruis'.
Is de regenboog een verwonderlijk concrete beeltenis van coincidentia oppositorum?
Later toegevoegd: wellicht ontstaat de tint paarsig magenta aan de buitenrand van de rode baan van de regenboog gewoon door additief mengen van het rood met het blauw van de lucht van de hemel (treedt dat effect alleen op aan de rand, omdat verder in de rode baan het rood veel sterker is dan het blauw?) [einde toevoeging]
[2]
Later toegevoegd: ik had bij het schrijven van deze blognotitie en van onderstaand gedicht er nog geen kennis van genomen dat 'Goethe [...] door zijn prismaonderzoek naar de kleuren [heeft] gevonden dat er sprake is van twee wezens die in hun vermenging de kleuren vormen: het oerfenomeen van het licht en het oerfenomeen van de duisternis (rood is licht vanuit het duister, blauw is duister vanuit het licht).' Mijn frase 'ultramarijne verduistering vanuit het rood' in verband met 'noch verlicht, noch onverlicht' lijkt daar mee te resoneren, als je dit 'à la Goethe' en ultramarijn ziende als blauw, leest als: '(verduistering door) het duister vanuit het licht, vanuit het licht vanuit het duister'.
{3] De Franse monochromist Yves Klein (1928, Nice – 1962, Parijs) kan beschouwd worden als de vaderfiguur van de Zero-beweging.
Zijn monochrome panelen zijn het resultaat van een onvermoeibare zoektocht naar het zichtbaar maken van de spirituele en materiële aspecten van een kleur. Zo kent iedereen zijn diepe, matte, licht gevende ultramarijnblauw. Na Mondriaan en Malevitsj zocht Klein met deze absolute kleur op zijn beurt de uiterste grenzen
van de schilderkunst weer op.
Klein werd in zijn pogingen om het pure immateriële in de schilderkunst weer te geven sterk beïnvloed door het zenboeddhisme. Hiermee werd deze kunstenaar/mysticus/visionair/showman zowel bejubeld als genie als uitgejouwd als oplichter. Het belang van zijn zoeken valt echter niet te ontkennen: zijn invloed duurde tot ver na zijn vroegtijdige dood voort. Kleins vertrekpunt dat het idee belangrijker is dan de wijze waarop het in praktijk werd gebracht, doet zich zelfs tot op de dag van vandaag overal in onze conceptuele kunst gelden.
[Bron: Edwin Carels, Niet Niets / Not Nothing / Mine de rien]
[4] Anish Kapoor (1954, Bombay) is een Engels beeldhouwer van Indiase origine, wiens kleur- en vormentaal doet denken aan hindoeïstische rituelen en symbolen.
Zijn werk verbeeldt het verlangen naar een samensmelting van tegengestelde principes als geest en materie, absentie en presentie, vrouwelijk en mannelijk. Hij maakt geregeld gebruik van het medium pigmentpoeder in verschillende kleuren; het symboliseert goddelijke aanwezigheid en dematerialiseert als het ware de aardse vormen van de sculptuur die het bedekt. Het pigment in Kapoors werk verwijst ook naar de westerse kunst, met name naar het werk van Yves Klein en Barnett Newman, die net als hij met kleur het transcendente willen bereiken.
Zo buitenwaarts gericht en kleurrijk als het vroege werk is, zo naar binnen gericht en donker is dat van na 1985. Een leegte beheerst Kapoors volgende werken, zoals bijvoorbeeld in Descent Into Limbo (1992), een drie meter diep gat, de binnenkant van een bol, in de aardbodem, donkerblauw geschilderd. Deze leegte oogt hier als gesublimeerde materie.
[Bron: Edwin Carels, Niet Niets / Not Nothing / Mine de rien]
Anish Kapoor: vertiginous stone and infinite space
Anish Kapoor is an example of an artist, who for a time at least, made work that manifests qualities of the mystical via negativa. [...] Kapoor acknowledges his interest in the German mystic Meister Eckhart. [...] Using dense matt black or deep blue pigment to line holes or concaved recessions in stone, Kapoor manages to induce a sensory disorientation in those who encounter works like Descent into Limbo, Adam or Void Field [...]. The light-absorbent qualities of the pigment remove the reflective cues that enable us to percieve spatial depth. The dark holes of recessions appear to be infinite - sensory voids that often induce a feeling of vertigo. Descent into Limbo maximises this sense of instability and disorientation by presenting the viewer/participant with a stark 'hole' in the floor, a hole that could be bottomless, a deep well or abyss. What is particularly interesting in Kapoor's work is the coming together ('a coincidence of opposites'?) of a rich sensory experience and a feeling of nothingness or infinite space, material physicality and metaphysical emptiness. In making the first of his Void series, a bowl-shaped form, coloured on the inside with a "very, very dark blue", kapoor describes how he realised that his previous work "had been full of content. Now for the first time it was truly empty [...] It was a very clear dark void form. Dark and empty. The opposite of the Platonic idea of looking into the light from the back of a dark cave. This was darkness. The only content that was necessary, was already there".
He refers to these dark voids as "spaces of the possible". For kapoor "a work of art is an inner reality, even though it manifests itself outwardly". The physical manifesting of an "inner reality" is at the heart of Kapoor's making "without intention". He finds it "astonishing that objects can open up spaces resembling human consciousness", yet this is what his works seem to do - presenting us with objects that are both powerful metaphors or symbols, and physical substance; emptiness and fullness; actuality and abstraction; sculptural tangibility and sensory disorientation.
Kapoor's work, and the way he describes it, have many similarities to the ideas and phrases used by Merton ("wordless darkness"), Eckhart ("a way without a way") and other exponents of the apophatic tradition of mysticism. What is particularly striking is the way in which the ineffable qualities of particular states of consciousness are realised, or induced, in so many people who come into contact with Kapoor's work. I have seen individuals so effected that they have had to cling on to someone else for support, and I've overheard conversations in which people try to articulate their experience of vertigo, disorientation and a transformed awareness of being-in-the-world. Perhaps, unintentionally, Kapoor's works enable us to experience what Heidegger refers to as "the temporal-linguistic clearing, the opening, the absencing in which things can be present themselves". Kapoor himself says; "The void is not silent. I have always thought of it more and more as a transitional space, an inbetween space [...] It's a space of becoming" (Ellias 2005).
[Bron: John Danvers, Picturing Mind: paradox, indeterminacy and consciousness in art & poetry, Editions Rodopi B.V., Amsterdam - New York, 2006; see here and at Amazon; John Danvers' website | blog]
© Peter. Klik om uit te vergroten.
schildering van mijn natuur
drieluik van donkere tonen
in alle ultramarijn
met rood magenta en zwart
op gebaard door bellen blazende
verf - bont amorf uit het niets
groen en oranje en geel
mengen zich nog ingehouden
in de ernstige monochromen
maar gelukkig dansen ze mee
op het bal van de conceptie
ultramarijne verduistering
vanuit het rood - als firmament
rond ondergaande zon en maan
schijnende absolute ruimte noch
verlicht noch onverlicht
descent into limbo - maar
de zomen van de regenboog
zijn die niet rood en magenta
met na het rood opnieuw
naar magenta neigend paars
tegen het blauw van de dampende kosmos?
is de regenboog gods kleuren-
leer - circulair in dubbel opzicht
als de mare van een sfeer
met meer dan af te meten dimensies
ja bijvoorbeeld drie en een?
zo ook de laagste en hoogste tonen
samenkomen in ontloken
leegte die als maat van tijd
stilte is en ultrasymfonische
bloeiend witte ruis?
o klankzee van kleuren mijn heerlijke moeder!
Toevoeging 7 november: zonet bracht Google me vanaf 'ultrasymfonisch', via een krantenbericht over een muziekrecensie, hopla op het werk De Materie van Louis Andriessen. In een fragment van het derde deel, De Stijl, op YouTube te zien, komen dansers ten tonele in monochrome kledij, te weten rood, geel, ultramarijn en zwart (de kleuren van Mondriaan); de pianist op het toneel draagt eveneens een ultramarijn pak. Een actrice spreekt een tekst uit die - leert opnieuw Google - afkomstig blijkt van de merkwaardige verhandeling Beginselen der beeldende wiskunde van M.H.J. Schoenmaekers, de wiskundige en esotericus die betrokken was bij het formuleren van de beginselen van De Stijl. Onder meer over het volstrekte en absolute, de bol, de (oneindige) cirkel, het kruis, getal en taal, maat en vorm, zonnestelsel en kosmos.
De wondere wegen van de cyberlinks... [einde toevoeging].
Zie ook:
"Not Dark Yet"
Zwermende boom
Citroenen
Hemel / gravure
Lentelicht
Zee van niets
Vlugge schets van berkenbast
Openbaring en illusie
En zijdelings:
Leegte, 'er zijn', speelruimte en (on)vergankelijkheid
Het zijn en het niets, vorm en leegte
Hoe je de waarheid vastnagelt: de paradox van de evidentie
De mystieke giechel