Ogen van God

Stof om de Helix-nevel (zie ook hier).

Voornemens 2010:

1. Luister naar de innerlijke stem[1].

2. Wandel elke dag ongeveer een uur[2].

3. Sta op tijd op en ga op tijd naar bed.

4. Laat de pc uit in het weekend, op woensdag (of donderdag) en 's avonds.

En verder:

5. Oordeel minder en onderzoek meer[3].

6. Handel in het besef dat de ander deels is wat jij van haar/hem maakt[4].

7. Herken pessimisme (en optimisme) en laat het los met een glimlach[5].

8. Wees vrijgeviger[6].

[1] Vergelijk de stem van de 'grote geest' waarover Shunryu Susuki spreekt, die hoorbaar wordt als de 'kleine geest' tot rust komt. Of de 'daimon' van Socrates. De innerlijke stem waarschuwt 'feilloos' als je op het punt staat de speelruimte voor vrije, constructieve en bij de ander welkome expressie te overschrijden - je weet altijd of je je eigen grenzen, die van een ander of van een ding of de natuur dreigt te schenden of al schendt. Je ontplooit je geweldloos, ongeforceerd en vol aandacht in het gebied tussen je eigen grenzen (mentaal en fysiek) en die van andere mensen, dieren, planten, dingen of de natuur. Je verkeert in de evenwichtige, kwieke en harmonieuze gemoedstoestand van sattva tussen inertie (rajas) en agitatie (tamas).
Doe het juiste en meest eenvoudige: dat wat de innerlijke stem aangeeft. Dan richt je geen schade aan (wat trouwens energie vreet) bij jezelf, de ander, een ding of de natuur. Je voorkomt teleurstellingen en vervelende reacties en vervolgens boos worden daarover. Je bent niet obsessief of dwangmatig. Je pleegt geen roofbouw op je lichaam en werkt niemand op de zenuwen. Je hebt nooit haast. Je begint tijdig en stopt tijdig. Je bent een meester in het doseren, pauzeren en timen: de speelruimte-in-de-tijd waarnemen en te baat nemen. Denk aan wat Michel de Montaigne zegt over wie zijn werk niet weet te onderbreken om nieuwe energie en inspiratie op te doen: zo iemand is kleingeestig. Humor en kunnen lachen in plaats van irritatie en verbetenheid krijgen een kans. Je staat open voor de ander en hebt de gelegenheid en de inspiratie iets voor de ander te betekenen.
Je ademt altijd rustig en goed.

[2] Breid dit geleidelijk uit met dagelijks rustig korte strek- en ontspanningsoefeningen en circa een half uur aandachtig zitten op het meditatiebankje. Altijd kalm en weldadig blijven ademen!

[3] Onthoud je van ijdel geredetwist, gekissebis, geruzie en meninkjes spuien, ook op internet; omarm je woede (niet onderdrukken of afreageren) en bespreek tijdig en respectvol wat je dwars zit. Zit een ander niet op de huid met corrigerende, belerende, betweterige opmerkingen. Blijf niet steken in pissige en zure commentaren, ontsteek niet telkens in woede, hou op met zeiken, zeuren en klagen.

[4] Besef altijd dat de expressie, het doen en laten, van de ander essentieel wordt meebepaald door de impressie - onder meer welke jij hebt van de ander - die jij aan hem of haar geeft: de ander is zowel zichzelf als wat jij van hem of haar maakt. Jij kunt helpen het mooie van de ander tot uitdrukking te laten komen en de lelijke tendensen tot rust te brengen. En vice versa. Dit is het wonder van de intersubjectiviteit van het zijn (Theo van Velthoven) en - uitgebreid tot alle zijnden - van interzijn (Thich Nhat Hanh). In zoverre je dit lukt, zal wat je in de ander naar voren helpt komen ook weer jouw betere eigenschappen activeren enzovoorts; zo ontstaat een goede sfeer (Peter Sloterdijk) en een communicatieve positieve in plaats van een negatieve spiraal - 'verlossende' communicatie in tegenwoordigheid van geest.

[5] Denk aan het verhaaltje over de Chinese boer wiens zoon afwisselend slechte en goede dingen overkomen (verteld door Bertus Aafjes dacht ik): hij blijft in balans (yin-yang), terwijl omstanders hem willen aanpraten dat hij afwisselend in zak en as en in de zevende hemel dient te verkeren. En aan het gezegde van Johan Cruijff: 'elk nadeel hep ze voordeel (en elk voordeel hep ze nadeel)'. Onderken dat je meestal gewoon niet weet hoe het zal aflopen: leer leven met onzekerheid en maak die niet ongedaan door het schijnhouvast van doemscenario's (die inert maken) of valse hoop (die agitatie veroorzaakt). Word geen 'ramptoerist aan de oever van de tijd' die stiekem hoopt dat het slecht gaat aflopen en dus eigenlijk bespookt wordt door leedvermaak. Essentieel is ook dat je enthousiasme en levenslust en -moed van de ander niet de kop in drukt met somber, ontmoedigend gepraat.

[6] Waarschuwend beeld van hoe het mis kan gaan: de tekening 'Rekenende grijsaard' van Paul Klee. Probeer vrijgeviger te zijn in drie opzichten:
- financieel: vergeet mooie momenten niet te vieren, waar soms geld uitgeven bij komt kijken en leef sowieso wat 'feestelijker' door jezelf en anderen plezier te gunnen ook op materieel gebied (wel zoveel mogelijk spullen die EKO en Fair Trade zijn, maar wees daar niet perfectionistisch in);
- met tijd en energie: neem de tijd voor de ander, heb geduld, luister en wees desgevraagd en waar mogelijk (wat je eigen situatie en welzijn betreft) hulpvaardig;
- in het honoreren van de vrijgevigheid van de ander: ook ontvangen is een vorm van schenken; ga vaker in op uitnodigingen, sla niet te snel af wat je wordt aangeboden of voorgesteld. Peter Sloterdijk stelt in Sferen dat wie zich niet genoeg kan overgeven aan het ondervinden van wat in zekere zin bezit van je neemt en je zelfcontrole overvleugelt, geen sterke persoonlijkheid ('zelf') heeft, maar juist een zwakke en bangelijke.

Small Metal Gods: David Sylvian

It`s the farthest place i`ve ever been
It`s a new frontier for me
And you balance things
Like you wouldn`t believe
When you should just let things be

Yes you juggle things
`cause you can`t lose sight
Of the wretched storyline
It`s the narrative that must go on
Until the end of time

And you`re guilty of some self-neglect
And the mind unravels for days
I`ve told you once
Yes a thousand times
I`m better off this way

I`m better off - this way

Where`s my queen of hearts
My royal flush
I have cleaned and scrubbed her decks
My suicide my better days
There`s nothing i regret

I`ve placed the gods
In a ziploc bag
I`ve put them in a drawer
They`ve refused my prayers for the umpteenth time
So i`m evening up the score

Small metal gods
From a casting line
From a factory in mumbai
Some manual labourer`s bread and butter
And a single-minded life

Small metal gods
Cheap souvenirs
You`ve abandoned me for sure
I`m dumping you my childish things
I`m evening up the score

Zie ook de blognotitie 'Praise - pratah smarami'

Praise - pratah smarami

The Temple of the Heart
by Shree Maa

pratah smarami

pratah smarami bhavabhitharam suresam
gangadharamvrsabha vahanamambikesam
khatvanga sulu varadabhayahastamisam
samsara ogaharam ausadham advitiyam

pratarnamami girisam girijarddhadeham
svargasthti pralayakaranamadidevam
visvesvaram vijitavisvamohabhiramam
samsara ogaharam ausadham advitiyam

pratarbhajami sivamekamanantamadyam
vedantabhedarshitam purusam mahantam
namadibhedarahitam sadabhavasunyam
samsara ogaharam ausadham advitiyam
om namah sivaya

In the morning I remember the Supreme Divinity
who takes away fear from all existence;
who supports the Ganga,
who rides upon a bull,
who is the Lord of the Divine Mother;
who holds a skull-topped staff, a spear,
and offers boons and freedom from fear
with his other two hands;
who is the One without a second,
who offers the medicine
which takes away
the disease of worldliness
from the ocean of world.

In the morning I bow to the Lord of the Mountain
whose half body is the goddess of the Mountain;
who is situated in heaven,
who is the Supreme god,
who is the Cause of the Dissolution of existence,
who is the Supreme Lord of the Universe
and thrusts the universe into ignorance
with His excessive beauty;
who is the One without a second,
who offers the medicine
which takes away
the disease of worldliness
from the ocean of world.

In the morning I celebrate
the Consciousness of Infinite Goodness,
which is One, Infinite and Foremost,
who is sung of as the unity of supreme wisdom,
the Full, Complete and perfect Consciousness
which is Great,
called by various names.
His true nature is Perfect Peace;
who is the One without a second,
who offers the medicine
which takes away
the disease of worldliness
from the ocean of world.Interview Shree Maa op de - nogal kitscherige - website Shreemaa.org.

Deze video's geven een beeld van plechtigheden, waaronder een soort vuurceremonie, waar Shree Maa en haar biograaf Swami Satyananda Saraswati (een mij onsympathieke man, zie verder in de *noot hieronder) aan deelnamen: deel 1 | deel 2 | deel 3 | deel 4 - in het laatste deel Shree Maa zingend, meeslepend - gek genoeg in sommige opzichten 'ingetogen-Zangeres-zonder-naam-achtig', in eveneens volkse aankleding en entourage.
Hier (op iets jongere leeftijd; mooi lied en aangrijpend gezongen) en hier (ook bijzonder) en hier (ontroerend) meer zang van haar.
Overigens roemde Gerard Reve de Zangeres zonder naam als 'Holy Mary' en schreef Lucebert voor haar een liedtekst ('Soldatenmoeder'), zodat via diens preoccupatie met Lilith en de associatie van Lilith met Isis - net zo'n oergod(in) als Shiva - de circel op een art brut-achtige manier rond is.
Andere video's van Shree Maa te vinden op Youtube.
Gemengde gevoelens krijg ik bij een en ander. Soms ontroert haar stem me onmiskenbaar, dan weer stoort me de kitsch van de entourage waarin ze nogal eens verkeert.

Pratah smarami gezongen door David Sylvian:



[*] Excerpt interview Shree Maa - the name means 'Respected (shree / sri) Holy Mother (Maa)':
'When my mother was pregnant, one Saint told my mother that a higher soul is coming and I'm giving initiation to you. That Saint gave initiation to my mother, and Saint told, "When She is born, when She will be two months, please come back and I will give Her initiation." And when I was two months, the Saint gave me initiation also.
From my childhood, I know only God.
When I was four years old, from four years old, three times to worship to God. Early in the morning, wake up, look in the mirror and I bow down to myself, first. And Sun also, the Sun salutation, from four years old, three times a day puja. Puja means worshipping, worship to God. And God is discipline. Whole life from my childhood went that way.
Also see here: 'Shree Maa grew up in one of the wealthiest and most prestigious families of Assam, before rejecting a life of privilege for a life of spiritual practice in the Assamese jungles' [italics by me, K].
And here: 'She descended from the family of the famous Bengali mystic Ramprasad Sen. Shree Maa's great uncle was Atulananda Saraswati, a renunciate who never married, but spent his entire life wandering from place to place. One of her aunts was Renuka Sen, a famous poet and friend and inspiration in the life of Rabindranath Tagore.
Inspired by the 19th century Bengali mystic, Sri Paramahamsa Ramakrishna, she left her family home, and started living in the forests and foothills of Kamakhya and the Himalayas where she performed intense sadhana.'
Paramahamsa Ramakrishna wordt door gelovige hindoes gerekend tot de 'godmensen' of 'avatars', tot wie ook Paramahamsa's tijdgenoot Sai Baba uit Shirdi wordt gerekend, van wie wordt verteld dat hij astma overwon door 72 uur 'in samadhi te gaan'; - ook Shree Maa zou vaak langdurig in die trancetoestand / eenheid met god hebben verkeerd en daarbij eens tot slechts 30 kilo zijn afgevallen.

Overigens beweert de beruchte goeroe Sathya Sai Baba dat hij een reïncarnatie is van Sai Baba uit Shirdi...
Het beeld doemt op van een godsdienst-sociologisch verklaarbaar netwerk van goeroes en navolgers, met bijbehorende indoctrinatie van ouders en kinderen, sommigen mogelijk oprecht spiritueel, anderen suspecte manipulators (in de laatste categorie horen naast Sathya Sai Baba ook Bhagwan Shree Rajneesh en wellicht Maharishi Mahesh Yogi thuis en ik moet zeggen dat deze preek van Swami Satyananda Saraswati - vertaler van 'The song which gives the key to perfection' en auteur van een biografie van Shree Maa - en diens expressie mij evenmin een prettig gevoel geven: zijn geëxcalteerde en geposeerde voordracht over wonderen verricht door ene Gautham Muni doet me aan het gedoe van en rond Sai Baba denken en trouwens tevens - waar hij zinsneden in Hindi invoegt - aan de aggressieve preken van islamitische sjeiks die hun godsdienstwaanzin larderen met citaten in het Arabisch).

In voornoemd interview zegt Shree Maa dat haar goeroe Ramakrishna haar in 1980 opdroeg het geloof te verbreiden in de Verenigde Staten. Aangezien Paramahamsa in 1918 is gestorven en het onwaarschijnlijk is dat er een andere Ramakrishna in het spel is, zou dit dus moeten gaan om een soort bevel uit het dodenrijk, tja
[**] In this Interview David Sylvian says about his recent album Manafon: '...the sense of disillusionment and disorientation that the album [Manafon] starts with in [the track] Small Metal Gods'.

Another beautiful spiritual chant is this invocation by Thich Nhat Hanh of Avalokiteshvara, the bhodisattva of deep and compassionate listening - part of this Dharma Talk of December 24, 2009 at the Plume Village sangha (monastic community in France). Audiobook here.

Bhodi speech and mind;
in perfect oneness,
I send my heart along with the sound of the bell.
May the hearers awaken from forgetfulness
and trancend the path of anxiety and sorrow.

A smile is born on my lips.
Following the sound of the bell,
my breath guides me back
to the safe island of mindfulness.
In the garden of my heart
the flower of peace blooms beautifully.

The universe [...] is already open.
The sound of the rising tide is clear.
And the miracle happens: a beautiful child
appears in the heart of a lotus flower.
One single drop of compassionate water
is enough to bring back the refreshing spring
to mountains and to rivers.

(I'm not quite sure these are the words of the chant.)

It was a moving experience to hear about the 'beautiful child appearing in the heart of a lotus flower' from out of a Western buddhist community in the eve of Christmas. The image reminded me of the description of the 'healing buddha' by the Tibetan monk Tulku Thondup in his book 'Healing Meditations'.



Moment of Happiness
by Thich Nhat Hanh
[ Zen circels]

The song which gives the key to perfection

David Sylvian (album Everything and Nothing / Camphor)

siddha kunjika stotram

The song which gives the key to perfection

siva uvaca

Siva said

smu devi pravaksyami kunjika stotram uttamam yena mantraprabhavena candijapah subho bhavet

Listen, Oh Goddess, while I elucidate the excellent song which gives the key to perfection. By means of the brilliance of these mantras, the meditation of the goddess Chandi becomes easy.

na kavacam nargala stotram kilakam na rahasyakam na suktam napi dhyanam ca na nyaso na ca varcanam

Not the armor, nor the praise which unlocks the bolt, nor the praise which removes the pin, nor the secrets: neither the hymns, nor even the meditations, nor the establishment of the mantras into the body nor the offering of worship and adoration.

kunjika patha matrena durga phalam labhet
ati guhyataram devi devanamapi durlabham

The recitation of the mantras which give the key will grant the fruits of the recitation of the glory of the goddess. Oh Goddess, this is extremely secretive and difficult even for the Gods to attain.
[ End of translation on DavidSylvian.net; - further translation by Satyanada Sarasvati ]

gopaniyam prayatnena svayoniriva parvati maranam mohanam vasyam stambhanoccata nadikam
patha matrenam mohanam vasyam stambhanoccata nadikam
patha matrena samsiddhyet kunjika stotram uttamam

Oh self-born Goddess, pArvatI, with right effort mAraNa (the capacity to slay anger, passion and the Ego), mohaNa (to become stupefied knowing none other than the Godess, vashIkAraNa (to make the mind sit still), stambhana (to restrain the senses from wandering), ucccAtana (to become solely absorbed in the attainment of enlightenment), and all other attainments come to perfection by means of the recitation of the excellent mantras of the Song That Gives the Key to Perfection. Hence this is to be kept secret by all means.

om aim hrim klim camundayai vicce om glaum hum klim jum sah jvalaya jvalaya jvala jvala
prajvala prajvala aim hrim klim camundayai vicce jvala ham sam lam ksam phat svaha

oM - The Infinite Beyond Conception
aIM - Creation, rajo guNa, Energy of Desire, mahAsarasvatI
hrIM - Preservation, sattva guNa, Energy of Action, mahAlakShmI
klIM - Destruction, tamo guNa, Energy of Wisdom, mahAkAlI
cAmuNDA - The Slayer of Passion and Anger, Moves in the Head
yai - The Grantor of Boons
vic - In the Body of Knowledge; in the Perception
ce - of Consciousness
oM - The Infinite Beyond Conception
glauM - mahAgaNesha, the Great Lord of Wisdom
huM - Cutting the Ego
klIM - Dissolving Bondage to Physical Attachment
jUM saH - Pure Consciousness
jvAlaya jvAlaya - Flame, Bright Light of Illumination
jvala jvala - Burning, Blazing, Shining
prajvala prajvala - To Begin to Blaze or Flash

That the three guNas, energies, and Goddesses - Creation, Preservation, and Destruction - are in constant movement, transformation in the perception of Consciousness.

jvala - (and this) Illumination
haM - (is the) Divine I
saM - in all
laM - manifested beings
kShaM - (to) the end of existence
phaT - without a doubt
svAhA - I am One with God!

namaste rudra rupinyai namaste madhu mardini namah kaitabha harinyai namaste mahisardini

We bow to She Who has the Capacity to Express the form of Rudra, the Reliever of Sufferings. We bow to the Slayer of Too Much. We bow to She Who Takes Away Too Little. We bow to the Annihilator of the Great Ego.

namaste sumbha hantryai ca nisumbhasuraghatini

We bow to the destroyer of Self-Conceit and to the Destroyer of Self-Deprecation as well.

jagratam hi maha devi japam siddham kurusve me aimkari srsti rupayai hrimkari prati palikwa

Arise to wakefulness, Oh Great Goddess! Grant me the perfection of meditation. The sound aiM is the sound of creation. The syllable hrIM is the entire existence preserved.

klimkarf kama rupinyai bija rupe namo stu te camunda canda ghati ca yai kari varadayini

The syllable klIM is the intrinsic form of all desire. We bow to you, the ultimate objective, in the form of Seed Mantras. As the Slayer of Passion and Anger, you slay Passion, and as the syllable yai, you are the Grantor of Boons.

vicce cabhayada nityam namaste mantra rupini

Vicce gives eternal freedom from fear. We bow to you in the form of mantras.

dham dhim dhum dhurjateh patni vam vim vum vagadhisvari
kram krim krum kalika devi sam sim sum me subham kuru

dhAM dhIM dhUM the wife of shiva (literally the one with matted hair), vAM vIM vUM vAgadIshvarI (the Ruler of all Vibrations), krAM krIM krUM kAlikA devi (the Goddess Who Takes Away Darkness), shAM shIM shUM (She who is Peace in the gross body, Peace in the subtle body, Peace in the causal body) be easily attained by me.

hum hum humkara rupinyai jam jam jam jambhanadini
bhram bhrim bhrum bhairavi bhadre bhavanyai te namo namah

In the form of the syllables huM huM huM, jaM jaM jaM as the restrained sound of constant vibration emanating as a yawn from the junction of the eyes, ears, nose, and throat. bhrAM bhrIM bhrUM to the Excellent Energy that is Extremely Fierce, to bhavANI, the female Lord of Being, we bow, we bow to you.

am kam cam tam tam pam yam sam vim dum aim vim ham ksam
dhijagram dhijagram trotaya trotaya diptam kuru kuru svaha

aM kaM caM TaM taM paM yaM shaM

vIM - to eagerly approach
duM - the Reliever of Difficulties
aiM - the Body of Universal Knowledge
vIM - to eagerly approach
haM - the Supreme I
kShaM - the end of duality

Rise up! Break asunder! Illuminate the brilliant light! I am One with God!

pam pim pum parvati purna kham khim khum khecarf tatha

pAM pIM pUM pArvatI, the wife of shiva; the Potentiality of Nature is full and complete. khAM khIM khUM (the three stages of khecarI where one levitates) as a heavenly being we fly up into the atmosphere.

sam sim sum saptasati devya mantra siddhim kurusva me

sAM sIM sUM as other divine beings born of these Seven Hundred Verses, give me the perfect attainment of the mantras.

idam tu kunjika strotram mantra jagarti hetave abhakte naiva datavyam gopitam raksa parvati

This is the song That gives the Key to Perfection, the primary cause of awakening these mantras. This must be kept hidden from non-devotees. Oh pArvati, the secret must be protected.

yastu kunjikaya devi hinam saptasatim pathet na tasya jayate siddhir aranye rodanam yatha

Oh Goddess, whoever will recite the Seven Hundred Verses without the key will not attain success, and his recitation will produce an effect similar to crying in the forest.

om aim hrim klim camundayai vicce
om glaum hum klim jum sah jvalaya jvalaya jvala jvala prajvala prajvala aim hrim lim camundayai vicce jvala ham sam lam ksam phat svaha.

That the three guNas, energies, and Goddesses - Creation, Preservation, and Destruction - are in constant movement, transformation in the perception of Consciousness.

[ Translation by Swami Satyanada Sarasvati ]

Om Mani Padme Hum

De rondwentelende Tibetaanse tekst van mijn screensaver blijkt een digitaal 'gebedsmolentje' te zijn met de mantra Om Mani Padme Hum:

'The Mani mantra is the most widely used of all Buddhist mantras, and open to anyone who feels inspired to practice it - it does not require prior initiation by a lama (meditation master).
The six syllables of the mantra, as it is often pronounced by Tibetans - Om Mani Padme Hum - are here written in the Tibetan alphabet:

Reading from left to right the syllables are:
Om (ohm) Ma (mah) Ni (nee) Pad (pahd) Me (may) Hum (hum).

Tibetan Buddhists believe that saying the mantra (prayer) Om Mani Padme Hum out loud or silently to oneself, invokes the powerful benevolent attention and blessings of Chenrezig, the embodiment of compassion. Viewing the written form of the mantra is said to have the same effect - it is often carved into stones, like the one pictured above, and placed where people can see them. Spinning the written form of the mantra around in a Mani wheel (or prayer wheel) is also believed to give the same benefit as saying the mantra.

It is said that all the teachings of the Buddha are contained in this mantra: Om Mani Padme Hum can not really be translated into a simple phrase or sentence.'

Toevoeging mei 2011: De wikipedia vermeldt: 'The middle part of the mantra, maṇipadme, is often interpreted as "jewel in the lotus," Sanskrit maṇí "jewel, gem, cintamani" and the locative of padma "lotus", but according to Donald Lopez it is much more likely that maṇipadme is in fact a vocative, not a locative, addressing a bodhisattva called maṇipadma, "Jewel-Lotus"- an alternate epithet of the bodhisattva Avalokitesvara.' Het Lexicon Boeddhisme geeft: 'het juweel in de lotus', waarbij - als ik het me goed herinner - 'juweel' zou staan voor verlichte geest en 'lotus' voor de leer of weg van Boeddha. [einde toevoeging]

Toevoeging september 2011: Een andere mogelijke betekenis wordt hier vermeld: 'the mantra says, “Om, jewel in the lotus, hum”. The jewel should be assigned to the masculine force and the phallus, whilst the lotus blossom is a symbol of feminine energy. The “jewel in the lotus blossom” thus corresponds to the tantric union, and, since this takes place within a male person, the principle of androgyny' - met ter ondersteuning van deze interpretatie een citaat van de Tibetaanse lama Trijang Rinpoche (1901-1981), een leraar van Tenzin Gyatso, de huidige dalai lama: “... mani indicates the vajra jewel of the father, padma the lotus of the mudra, and the letter hum [indicates] that by joining these two together, at the time of the basis, a child is born and at the time of the [tantric] path, the deities emanate”.
Zie betreffende deze betekenis ook hier en hier. [einde toevoeging]

Overigens is de Tibetaanse "a" op een bepaalde manier present in de tekst: het is het eerste teken - de witte letter - zonder de 'vleugeltjes met rondje' erboven.

Vergelijk deze informatie in de wikipedia: 'Aum (...) is placed at the beginning of most Hindu texts as a sacred exclamation to be uttered at the beginning and end of a reading of the Vedas or previously to any prayer or mantra [vergelijk het christelijke 'amen' - 'het zij zo'; wat je kunt lezen als bevestiging achteraf maar met een beetje fantasie ook als 'scheppingswoord' vooraf ('er zij licht'); en denk aan het Hindoeïstische en Boeddhistische 'svaha']. The Mandukya Upanishad is entirely devoted to the explanation of the syllable. The syllable is taken to consist of three phonemes, a, u and m. (...) As the creation began, the divine, all-encompassing consciousness took the form of the first and original vibration manifesting as sound "OM". Before creation began it was "Shunyakasha", the emptiness or the void. Shunyakasha is more than nothingness, because everything existed in a latent state of potentiality. The vibration of "OM" symbolizes the manifestation of God in form.'

Hierbij moet ik denken aan het indrukwekkende, lang aangehouden, in koor gezongen en op het orgel aangeslagen slotakkoord "Amen" van de Passio van Arvo Pärt. Nog wildere ingeving: Mozart -> Om-art.

En aan klankschalen en de veronderstelde helende werking ervan.

Zie ook mijn blognotities:
Bardo
Praise - pratah smarami
The song which gives the key to perfection
De letter H

Kraanvogel in sneeuwstorm

(c) Photo Tim Laman, Red-crowned Crane, Hokkaido, Japan

The handbook of Tibetan Buddhist symbols:
'A single crane symbolizes the timeless contentment of the recluse'.

The encyclopedia of Tibetan symbols and motifs:
'In peaceful thankas deer are frequently couterbalanced by a pair of cranes; both are auspicious creatures personifying harmony, faithfulness, peace and longevity'.

Sattva wordt geassocieerd met de kleur wit, naast de andere guna's in de kleuren rood (rajas) en zwart (tamas).

Tussen rust en spanning: sattva, rajas & tamas

Klik op het plaatje voor uitleg ervan. Grappig dat daar staat: 'If one has had an "aha" experience about any subject, this clarity of sattwa was operating there within the mind.'

In een oud dagboek herlas ik de vraag van een vriend naar een woord voor de toestand tussen rust en spanning (2 januari 1988, bijna 22 jaar geleden dus). In mijn notities stond een verwijzing naar een interview met de beeldend kunstenaar J.C.J. van der Heyden in een catalogus die ik eerder van die vriend had overgenomen. Ik sloeg dat interview vanmiddag nog eens op en las:

'(…) The Western world is suffering from some sort of disease, which looks like activism. I suffer from it myself. (…).
You should really spend half your time working, at the most. If you do something very intensely for one minute, then you should do nothing for at least one minute. If you work for three hours you should really do nothing for three hours too, and so on. The exact form that it takes is up to you. No one can inhale twice and exhale only once. Good breathing should be practised but there isn't enough time for that, that is concentration.
There are two conceptual poles in the Indian way of thinking: 'Rajas', restless activity, and 'Tamas', man as a vegetating being, who sinks into his own subconscious. Both signify decay.'
[ J.C.J. van der Heyden, interview door Marlies Levels, 1982 ]

Op internet licht iemand de begrippen rajas en tamas toe als volgt (de term guna duidt in het Indiase denken een fundamentele hoedanigheid van de natuur aan):

'Binnen de yogafilosofie, de Samkhya-filosofie en de Indiase denkwijzen in het algemeen spelen de drie begrippen sattva, rajas en tamas een belangrijke rol. Zij worden samen de drie guna's genoemd.

De drie guna's zijn eigenschappen van de fysieke wereld (prakriti). Met prakriti wordt niet alleen de om ons heen bestaande wereld genoemd - de wereld die de Westerse wetenschap kent en bestudeert - maar ook de psychologische werelden van emotie en denken. Kort uitgelegd betekenen zij:

Sattva: reinheid, waarheid, harmonie.
Rajas: bewegelijkheid, werkzaamheid. In de yogafilosofie is het hartstocht, drift, energie.
Tamas: duisternis, de eigenschap van traagheid, weerstand, volharding en standvastigheid.

Tamas
In de Indiase psychologie (…) is tamas de laagste en sattva de hoogste. Tamas staat voor luiheid, traagheid en gebrek aan verandering. In zijn hoogste vorm staat tamas voor volharding en standvastigheid. Om in iets te kunnen volharden is echter beweging nodig. Hiermee zijn we bij de middelste guna aangeland: rajas.

Rajas
Je zou kunnen zeggen dat rajas de guna van het Westen is: altijd in beweging, altijd van alles producerend. Het nadeel van deze energie is dat deze meestal gevoed wordt door egoïsme en hartstocht. Waar dat niet zo is, en het motief een rustig, liefdevol hart is - komen we vanzelf weer uit bij de volgende: sattva.

Sattva
Sattva staat voor evenwichtigheid - sat betekent zijn. In deze toestand van bewustzijn is er geen handelen meer in de geestelijke zin van het woord, hoewel de handen toch druk kunnen zijn. Sattva betekent harmonie - in handelen, en een stille geest die in evenwicht is. Sattva is dan ook te zien als het evenwicht tussen rajas en tamas. Sattva is noch doods-stil, noch voortdurend druk. In een 'sattvische' toestand is elk bewustzijnsniveau rein op zijn eigen manier. Dit betekent juist handelen, juist spreken, juist denken en juist voelen.'

Een mooie uitkomst van de oude zoektocht - die destijds de woorden 'aandacht', 'speling' en 'speelruimte' had opgeleverd - zou dus zijn geweest: sattva: harmonie / evenwichtigheid als manifestatie van puur zijn (geassoceerd met de kleur wit).

Denk ook aan het boeddhistische begrip bodhisattva - zie ook bodhi: 'an abstract noun formed from the verbal root budh (to awake, become aware, notice, know or understand)'; en bodhi-boom.

Een en ander doet natuurlijk ook denken aan Aristoteles' leer van het Gulden Midden.

En volgens de Van Dale is een van de betekenissen van 'evenwicht':
'(in verband met gemoed en karakter of ziel) overeenstemming tussen neigingen en vermogens, of tussen aandriften en wil'.

Zie ook m'n blognotitie:
Brahman & Maya (en godsdienstig seksisme)