Illustraties: Perrin Ireland
Climate Trauma: Toward a New Taxonomy of TraumaZhiwa Woodbury, Ecopsychology, Liebertpub.com, 31 januari 2019
[...] After years of viewing the crisis through the lens of cultural trauma, it finally dawned on me that we are making a grave mistake by relegating trauma theory to the “symptom box” in our analysis of the climate crisis, rather than seeing the crisis itself as a new form of trauma. In other words, the climate crisis does not just induce trauma under certain circumstances—it is a new form of trauma that pervades the circumstances of our life.Vergelijk wat ik heb geschreven in eerdere blogs (lees verder onder de illustratie):
[...] Of more pressing relevance than latency in considering the implications of Climate Trauma is the idea of dissociation in the face of emotional overwhelm. “Dissociation is the human capacity to mentally escape an insufferable reality” (White[1], 2015, p. 194). Could this natural human capacity be both the understandable response to Climate Trauma—the most insufferable reality we could possibly impose on our world or our children—as well as a potentially salutary explanation for the lack of any cogent moral or spiritual responsiveness?
[...] Perhaps the reason people shut down when confronted with climate science is not that they fear the future but rather that the grim prospects it conjures trigger memories of their own repressed traumas. It is therefore worth considering whether it is the most traumatized segments of our society that are the most dismissive of climate science, due to hardened psychological defense mechanisms [dit lijkt op gespannen voet te staan met het gestelde in de voorlaatste alinea van dit lange citaat van Woodbury, maar het is er niet per se mee in strijd, voor zover juist gepassioneerd activisme kan ontspruiten aan bewust gemaakte (collectieve) trauma's; K].
[...] Our existing clinical paradigm for addressing trauma does not really fit this new, over-arching category of Climate Trauma. A much more ecopsychological, Earth-oriented paradigm is called for, one developed outside the limited and limiting box of Western psychology and the (Cartesian) scientific-materialist worldview from which modern psychology sprang forth.
[...] the social phenomena of Truth & Reconciliation, as modeled in South Africa in the aftershock of apartheid, is a natural palliative for cultural traumas, one level beneath Climate Trauma.
[...] “Truth” in this context involves bringing collective awareness to repressed, unresolved traumas. And that is exactly what we have been seeing in relation to patriarchal systems of sexual abuse, with the #MeToo movement and empowerment of women; slavery/racism and the Civil War, with Black Lives Matter and the deconstruction of odious monuments; and genocide/ecocide, through the global Water Protectors movement inspired by indigenous cultures who have borne the brunt of that trauma. All of these movements are succeeding by bringing increased awareness to the collective traumas underpinning our social structure.
[...] Accepting the proposition that Climate Trauma is triggering these cultural traumas, bringing them to the surface in ways that demand reconciliation, we begin to see these movements not as distractions from the work we have to do on the climate front but rather as necessary components of a broader social upheaval that is removing the psychological barriers to effectively addressing the climate crisis.
Hier: "In zijn totaliteit kan je de mondiaal oplopende krijgskoorts karakteriseren als een symptoom van de aftakeling van de patriarchale orde, waarvan de bestaansvoorwaarden langzaam maar zeker verdwijnen en die zich nog liever doodvecht - desnoods alles en iedereen meeslepend - dan de ruimte te geven aan een harmonieuze verhouding tussen mensen onderling en tussen de mensheid en de natuur. [...] [Denk hierbij] Niet op de laatste plaats [aan de vernietiging van] de ecologische [bestaansvoorwaarden], met name door de catastrofale klimaatverandering, de uitputting van natuurlijke hulpbronnen [...] en het op grote schaal uitsterven van planten en dieren door de verwoesting van hun biotopen. Maar [...] [ook aan het verzet tegen] de gelijkberechtiging van de vrouw en de onhoudbaarheid van min of meer tribale verbanden - met alfa-mannetjes aan het hoofd - ten gevolge van irreversibele immigratie en globalisering.
[...] Ook de winners onder de neoliberale kosmopolieten, de '1 procent', de 'graaiers', bouwen een soort 'ark', tegen de dreiging van een ineenstorting van het financieel-economische systeem: ze vergaren enorm veel kapitaal, onroerend goed en land, waardoor ze zich onkwetsbaar wanen en iets van 'na ons de zondvloed' krijgen.
[...] Om een misverstand te voorkomen, zeg ik maar even dat ik niet (impliciet) pleit voor een matriarchale orde, maar voor een synthetiserende overstijging."
En hier (in verband met Woodbury's opmerking "It is therefore worth considering whether it is the most traumatized segments of our society that are the most dismissive of climate science"): "Er is een groep die nog steeds patriarchaal-hard [met jeugdtrauma's als gevolg] wordt grootgebracht, maar waarschijnlijk met weinig ontzag voor de in de ogen van de ouders overwegend 'softe' instituties van vandaag. [...] Veelzeggend zijn nieuw-(extreem)rechtse scheldwoorden als 'linkse kerk', 'Gutmensch' en 'politiek correct'. Ze verraden afkeer van wat je in Freudiaanse termen het schuldgevoel kunt noemen dat men zich opgelegd voelt door [onder meer] de bestuurlijke elite, die zich merendeels als multicultureel opstelt. Er heeft zich een beweging gevormd die terug wil naar een homogene, patriarchaal-autoritaire maatschappij, met veel minder vrijheden en rechten - paradoxaal genoeg onder de noemer 'vrijheid'. Het is tekenend dat een nieuw-(extreem)rechtse activist als Thierry Baudet speciaal af wil van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens en sowieso van universele mensenrechten [en dat hij de klimaatcrisis heftig ontkent]. Deze vormen precies het Freudiaanse hart van de sterke ethiek in dienst van Eros, gericht op het scheppen van een wereldwijde gemeenschap."
En hier: "Naar mijn idee is het geen toeval dat het kruis van Sint-Joris opduikt bij de fascistische ideoloog in het interbellum Jörg Lanz von Liebenfels [...], bij de tribale English Defence League en bij de extreemrechtse terrorist Anders Breivik. Er is wellicht een 'archetypische' symboliek en energie in het spel, die teruggaat op de [speculatieve] omwenteling (zeg maar een 'masculiene revolutie'), ver voor Christus, van een matrifocale naar een patriarchale orde [...].
In onze tijd spannen zo bezien groepen ultraconservatieve, autoritaire, aan een harde hand gehechte mannen (en collaborerende of onderdrukte vrouwen) samen, in een laatste stuiptrekking van de masculiene orde, die zij zien als verkerend op de drempel van vernietiging door feministen, homoseksuelen en alles wat te maken heeft met de 'zachte sector', zoals linkse politiek en welzijnswerk, de milieubeweging, moderne kunst en een 'globaliserend' gelijkheidsideaal dat de rassen met elkaar doet versmelten. Voor 'horden' mannen - met name, maar zeker niet alleen blanke - is dit een gruwelijke, vreesaanjagende bedreiging van hun zelfbeeld en ingebakken privileges.
[...] In wezen geldt dit voor mannen met zo'n karakter ongeacht ras of klasse. Dit verklaart bijvoorbeeld dat een Joodse man zich aansluit bij de FPÖ of dat een zwarte man meedoet met Front National. De gemeenschappelijke oervijand is, voor alles, de vrije, mondige en zelfstandige vrouw die precies dezelfde rechten en vrijheden opeist als de man, verder mensen die geen duidelijke gender-kenmerken vertonen (zoals een deel van de homoseksuelen) en niet op de laatste plaats de natuurlijke diversiteit beschouwd als in en voor zichzelf waardevol en dus bestaansrecht hebbend.
[...] Veel commentatoren stellen dat de mensheid heden te maken heeft met een meervoudige systeemcrisis, die hetzij leidt tot een grote ineenstorting en/of escalerende oorlogen om steeds schaarser wordende natuurlijke hulpbronnen, hetzij een nieuw collectief bewustzijn doet ontstaan dat - misschien net op tijd - onder meer zal leiden tot een harmonieuze en duurzame verhouding met de natuur.
[...] Net als de vrouw wordt in de patriarchale/masculiene orde de aarde, de natuur, gezien als een min of meer vijandige, wilde, gevaarlijke of 'uitdagende' chaos [de door Sint-Joris overmeesterde draak] - die strikt 'rationeel' en technisch moet worden beheerst of 'sportief bedwongen' - en als een te exploiteren reservoir van voedende energie, reproductie en verborgen schatten [- denk aan de invloed van Bacon en Descartes]."
En hier: "[...] mogelijk is het spookbeeld [de zogenoemde white genocide, een idee uit de koker van neonazi's] dat mensen met een donkere huid volkerenmoord komen plegen op blanken, een verdringing en een daaruit ontstane projectie. Voor veel mensen is de wetenschap dat (ook) witte Westerlingen genocides hebben begaan, zeker in hun koloniale verleden, onaanvaardbaar en daardoor grotendeels onbewust. Toch speelt ergens een kwaad geweten, gepaard aan een angst voor vergelding. En een nieuwe, nog 'verboden' opwelling tot in het uiterste geval[2] genocide - het bewust of onbewust willen verwijderen van zwarten en moslims nu de wereld in hoog tempo dicht bevolkt raakt en de natuurlijke hulpbronnen zwaar onder druk staan -, wordt als drogbeeld overgeheveld naar de gewantrouwde ander. Opdat die de schuld kan krijgen van de 'burgeroorlog' waar steeds meer nieuw-(extreem)rechtse agitatoren althans verbaal de wapens voor smeden, bezwerend dat ze er alleen voor waarschuwen. Een mogelijke, levensgevaarlijke selffulfilling prophecy."
En hier: "In De terugkeer van de Betovering tast Morris Berman de denkbare contouren af van een harmonieuze en vruchtbare wijze van in-de-wereld-zijn: 'Waar zal zo'n maatschappij in zijn geworteld? Traditioneel gezien was een regionale of gemeenschapspolitiek een etnische politiek. Je moest trouw zijn aan je clan, je systeem van verwanten, je ras of je taal. Het moet worden betwijfeld of het etnische model nog kan functioneren in een wereld die verscheidene eeuwen van mondiale communicatie en tamelijk gewelddadig cultureel contact heeft gekend. En dat is misschien maar goed ook, want regionale en etnische politiek kan gemakkelijk in een provinciaal soort etnisch chauvinisme omslaan, dat uiteindelijk in een beperking van menselijke mogelijkheden resulteert. Kosmopolitisme is nog steeds een prachtig ideaal, en het gaat daarom ook niet om een behoefte aan geworteldheid op zich, maar aan een geworteldheid die tevens [...] een uitwisseling van cultuurgoed stimuleert. Na de verbreking van de familiebanden en lokale gemeenschappen die zich de laatste paar eeuwen op grote schaal voordeden, zoeken veel mensen in de westerse industrielanden nieuwe bronnen van gemeenschapsvormen die niet tegelijkertijd hun mentale horizon dreigen af te sluiten. Er zijn geen pasklare antwoorden voorhanden, en misschien is er wel geen uitweg uit dit dilemma.
[...] Het bioregionale model van Berg en Dasmann is gebaseerd op het onderscheid tussen het bezetten [en exploiteren] van een gebied en het bewonen ervan; of, wat ons nu betreft, het herbewonen ervan. 'Herbewoning', schrijven Berg en Dasmann: 'houdt in dat je op-een-plek-betrokken leert leven binnen een gebied dat ontwricht en benadeeld is door exploitatie in het verleden. Het houdt in dat je 'inheems' wordt door je bewust te worden van de specifieke ecologische relaties die op en om die bepaalde plek werkzaam zijn. Het houdt in dat je handelingen begrijpt en sociaal gedrag ontwikkelt die het leven op die plek verrijken, de levensonderhoudende systemen ervan herstellen, en een ecologisch en sociaal houdbaar bestaanspatroon erbinnen tot stand brengen [...]'.
Het is een prachtig beeld [...], maar of de wortelloze, verstedelijkte volkeren van Europa en Noord-Amerika [inmiddels bijna overal ter wereld; K] op dit moment uit eeuwen geleden grotendeels vernietigde biotische provincies [ecologisch samenhangende gebieden; K] en bioregionale loyaliteit een nieuwe identiteit zullen kunnen putten is een open vraag.
En toch: hebben we wel een andere keus?'
Vervolgens legt Berman een voorzichtig optimisme over een mentaliteitsverandering aan de dag, dat helaas sinds de publicatie van zijn boek door de overal post vattende neoliberale ideologie en de onverminderde destructieve uitbuiting van de natuur onrealistisch is gebleken. Toch vormen zijn beschouwingen nog steeds een inspirerende waarschuwing aan het adres van een mensheid op ramkoers met de aarde. En in principe zou een herdefiniëring van het begrip 'inheems' à la Peter Berg en Raymond Dasmann verrassend kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een 'cultuur als bedding voor diversiteit'. Het zou een vorm kunnen zijn van een sterke gemeenschappelijke deel-identiteit en common sense à la [Gabriël] Van den Brink, gericht op het algemeen belang."
En hier: "[Het] lichaam [...] moet zich, als oeroud natuurlijk schepsel, kunnen blijven terugtrekken [uit de technotoop] - in eveneens oeroude natuurlijke omgevingen, in contact met oeroude planten en dieren, ter bezinning op het leven, het mens-zijn, het zijn. Als deze mogelijkheid wordt afgesloten, ontvalt voor mij de zin van het bestaan. Mede omdat met die zin ten diepste de zorg is gemoeid voor de aarde en haar schepselen. Dat het waarschijnlijk al te laat is, ben ik me bewust. Maar misschien, wie weet, staan er toch nog genoeg jonge mensen op die kunnen redden wat er te redden valt."
Timothy Morton: "Mogelijk zijn mentale gezondheid en ecologische 'gezondheid' met elkaar verweven. Ik denk dat mensen getraumatiseerd zijn doordat ze hun banden met niet-menselijke wezens hebben verbroken. Dat zijn banden die diep in hun lichaam bestaan (bijvoorbeeld in ons lichaam; vingers zijn niet exclusief menselijk, evenmin als longen of celmetabolisme). Ook al verbreken we deze banden in onze sociale en filosofische ruimte, ze blijven bestaan; net als gedachten die we onaanvaardbaar vinden en die in nachtmerries opduiken."
New Documentary Asks, Will We Have Wisdom to Survive?
The Forum on Religion and Ecology at Yale, december 2013
"'You can’t talk about it. Mainstream society doesn’t want to hear about our sorrow for life on Earth.' Author Joanna Macy's soft voice delivers the heartfelt message of The Wisdom to Survive: Climate Change, Capitalism and Community. The new film is one of the few to face the impending climate catastrophe head on.
The film accepts the consensus of scientists that climate change has already arrived, and asks—what is keeping us from action? In discussions with thought leaders and activists, The Wisdom to Survive explores how unlimited growth lies behind climate disruption, and is devastating our planet's life support system, our social fabric, and the lives of billions of people. The film features Bill McKibben (350.org), author Joanna Macy, whale scientist Roger Payne, Herschelle Milford (Surplus People Project), Quincy Saul (Ecosocialist Horizons), and more. They provide insights, answers, and hope. What becomes clear is, we already have the tools we need to change our economy and lifestyle. Our attention must focus on taking action and building community."
The End of Nature
Bill McKibben, 1989 / 2014
"Reissued on the tenth anniversary of its publication, this classic work on our environmental crisis features a new introduction by the author, reviewing both the progress and ground lost in the fight to save the earth.
This impassioned plea for radical and life-renewing change is today still considered a groundbreaking work in environmental studies. McKibben's argument that the survival of the globe is dependent on a fundamental, philosophical shift in the way we relate to nature is more relevant than ever. McKibben writes of our earth's environmental cataclysm, addressing such core issues as the greenhouse effect, acid rain, and the depletion of the ozone layer. His new introduction addresses some of the latest environmental issues that have risen during the 1990s. The book also includes an invaluable new appendix of facts and figures that surveys the progress of the environmental movement.
More than simply a handbook for survival or a doomsday catalog of scientific prediction, this classic, soulful lament on Nature is required reading for nature enthusiasts, activists, and concerned citizens alike."
Zie ook McKibbens in april 2019 te verschijnen boek Falter. Has the Human Game Begun to Play Itself Out? "Bill McKibben’s groundbreaking book The End of Nature [...] was the first book to alert us to global warming. But the danger is broader than that: even as climate change shrinks the space where our civilization can exist, new technologies like artificial intelligence and robotics threaten to bleach away the variety of human experience."
Read an excerpt from The End of Nature.
Noten
[1] White B.(2015). "States of emergency, trauma and climate change" (
[2] Vergelijk wat Timothy Snyder betoogt in het artikel "Hitler’s world may not be so far away" (The Guardian, 16 september 2015). "Misunderstanding the Holocaust has made us too certain we are ethically superior to the Europeans of the 1940s. Faced with a new catastrophe – such as devastating climate change – could we become mass killers again?"
[...] En vergelijk: "That’s what 'winning' in the climate-changed future amounts to, and that’s the world the Republican Party has committed itself — and the rest of us — to endure: a social-Darwinist survival of the 'fittest,' 'wealthiest,' or most prepared, at least in the sense of stockpiling the most guns and canned food. It’s been painfully apparent since the term ecological refugee was popularized by a UN report in the mid-1980s that unthinkable numbers of people would be forced into migration in coming decades by climate change. Immigration, national borders, and food, water, and energy distribution will be the central issues facing all governments. From there it’s a short step, if it’s even a step at all, to a vehement resurgence of open racism and bigotry among those with the good fortune to inhabit the least immediately vulnerable areas, be they the highlands of Burma, the fertile Pannonian plain of Hungary, or the plunder-enriched sprawl of the United States. The looming prospect of a panoply of belligerent, Blut und Boden regimes has always been one of the scariest potential political outcomes of widespread ecological collapse. Through a series of accidents and “influences,” we got our version early in the United States." In "The Best of a Bad Situation" (n=1 Magazine, Winter 2019).
Illustraties: Perrin Ireland
Later toegevoegd:
The Battle Lines Have Been Drawn on the Green New Deal
Door Naomi Klein, The Intercept, 13 februari 2019
[...] I have written before about why the old New Deal, despite its failings, remains a useful touchstone for the kind of sweeping climate mobilization that is our only hope of lowering emissions in time. [...] Which is why it is so critical to remember that none of it would have happened without massive pressure from social movements.
[...] Now that the resolution is out there [...], the onus is on all of us who support it to help make the case for how our overlapping crises are indeed inextricably linked - and can only be overcome with a holistic vision for social and economic transformation,
[...] There is a grand story to be told here about the duty to repair - to repair our relationship with the earth and with one another, to heal the deep wounds dating back to the founding of the country. Because while it is true that climate change is a crisis produced by an excess of greenhouse gases in the atmosphere, it is also, in a more profound sense, a crisis produced by an extractive mindset - a way of viewing both the natural world and the majority of its inhabitants as resources to use up and then discard. I call it the 'gig and dig' economy and firmly believe that we will not emerge from this crisis without a shift in worldview, a transformation from 'gig and dig' to an ethos of care and repair [cursiveringen door mij; K].
These are the biggest risks facing our world in 2019
Door Joe Myers en Kate Whiting, World Economic Forum, 16 januari 2019
"Of all risks, it is in relation to the environment that the world is most clearly sleepwalking into catastrophe," the report warns.
Climate and economic risks 'threaten 2008-style systemic collapse'
Door Jonathan Watts, The Guardian, 12 februari 2019
The gathering storm of human-caused threats to climate, nature and economy pose a danger of systemic collapse comparable to the 2008 financial crisis [dit is erg mild uitgedrukt; K], according to a new report that calls for urgent and radical reform to protect political and social systems.
[...] Wider discussion is the first step, according to Laybourn-Langton [author of the IPPR-report], who said he was shocked by the paucity of public debate relative to the scale of the problems.
'The most villainous act in the history of human civilisation.' Michael E Mann speaks out
Door Samantha Page, Cosmos, 17 februari 2019
[...] "The science that we are doing is a threat to the world's most powerful and wealthiest special interests. The most powerful and wealthiest special interest that has ever existed: the fossil fuel industry."
The Dangers Of Climate Change Pseudo-Activity
The Beam / Clean Technica, 18 februari 2019
[...] Our task as citizens is to be on our toes and call out these pseudo-actions for what they are: pseudo-solutions to a very real problem.
The worst-case scenario for global warming just got 14°F worse
Door Joe Romm, Think Progress / Climate Progress, 26 februari 2019
"The Uninhabitable Earth" isn't just a book title, it's a warning. [...] "enough horror to induce a panic attack in even the most optimistic of those considering it."
Het vrouwenlichaam: bekeken, betast en bezongen - door de man
Door Annemarié van Niekerk, Trouw, 17 november 2018
Vrouwen veranderen van aardgodinnen in ‘gore wijven’. In haar boek ‘Heuvels van het paradijs’ schetst Mineke Schippers de historie van het vrouwenlichaam.
A World Without Clouds
Door Natalie Wolchover, Quanta Magazine, 25 februari 2019
A state-of-the-art supercomputer simulation indicates that a feedback loop between global warming and cloud loss can push Earth’s climate past a disastrous tipping point in as little as a century.
Zie ook m'n blogs:
Cultuur als bedding voor diversiteit
Het groeiende gevaar van selffulfilling apocalyptiek
Homo ecocidens: met de insecten sterft de natuur
Zeespiegelstijging: Nederland sluit de ogen voor mogelijke ondergang (en steekt de kop in zandsuppleties)
Smeltende permafrost kan meer methaan uitstoten dan gedacht: potentieel fatale feedback-loop
Zeespiegel van ijsvrije aarde
Hansen: aarde kan tweede Venus worden
Geen opmerkingen:
Een reactie posten