Video-still hierboven: blauw licht - het stipvormige schijnsel op het muizekopje - zet via een glasvezelkabeltje door de schedel het motorisch centrum van de hersenen op 'loop naar links'; het diertje drentelt linksom in een kringetje rond
Rewiring the BrainBy Quinn Norton, Wired Magazine, March 2, 2009
Inmiddels moge duidelijk zijn dat niet alleen de potentiële gevolgen van toepassingen op het menselijk brein, maar ook de behandeling van proefdieren tricky ethics behelzen...
Een persoon kan men in de toekomst wellicht naar believen iets laten voelen, willen of doen; en mocht dit op teveel maatschappelijke weerstand stuiten: zal die ook worden gemobiliseerd tegen de mogelijkheid dat jij jezelf laat voelen, willen of doen wat je wenst? - zoals niet (willen) eten hoewel je honger hebt; of iemand helpen, omdat je dat moreel geboden acht terwijl je er geen zin in hebt, of vice versa... Bij nader inzien: jezelf technisch 'afgedwongen' laten willen wat je wilt - kom je dan niet in een soort kortsluiting of strange loop terecht, een weliswaar controleerbare, maar niet door jezelf gecontroleerde, i.e. een in wezen door de technologie overgenomen (zelf)beschikking terecht? Is dit bij de chemische antidepressiva ook al zo? - dat laatste denk ik niet, omdat bijvoorbeeld de door SSRI toegenomen wil tot ondernemen a. niet specifiek is en b. niet verder kan worden gestuurd met nauwkeurige, doelgerichte follow up interventies.
Gaat het Pentagon straks bij soldaten hersenimplantaten aanbrengen die ze tot gevoelloze, super-gehoorzame, meer efficiënte moordmachines maakt? Kan de rechter in de toekomst iemand veroordelen tot een 'corrigerend' implantaat? Dat is allemaal niet gezegd, maar het zal wel nodig zijn het debat over dit soort ontwikkelingen sterk te entameren.
Veelbetekenend is dat breinkraker Ed Boyden op dit pad terecht kwam, getuige het artikel in Wired, door zijn samenwerking met Michael Fee, 'who was analyzing how the bird brain generated birdsong'. De schoonheid van vogelzang ervaren is kennelijk voor dit soort mensen niet genoeg: ze willen koste wat kost blootleggen hoe het gezang wordt 'geproduceerd' en zijn bereid daarvoor de zanger van zijn vrijheid te beroven, te doden en op de snijtafel om te bouwen. Huiveringwekkend. Dat geldt ook voor deze opmerking van een van de onderzoekers, Karl Deisseroth, over de gedwongen rondjes rennende muis: 'You've got to wonder what he's is thinking, it's "I gotta go left, I gotta go left."' - hier spreekt onmiskenbaar leedvermaak en sadisme uit.
Zie ook m'n blognotitie:
Brain-Machine Interfaces: Tricky Ethics (25 februari 2009)
En het vervolg-artikel in Wired
Dial H for Happiness: How Neuroengineering May Change Your Brain (3 maart 2009)
Veelzeggend is het slot:
It's a terrible responsibility to consciously shoulder. What is the mind that's choosing the shape of its own brain? [cursivering! door mij; K - zie ook mijn opmerking over 'kortsluiting' hierboven]
"I think if you ask most neuroscientists, they don't find that particular question puzzling," says Deisseroth. "Thoughts, feelings and drives derive from patterns of electrical activity ... [but] there are other ways to think about it [cursivering! door mij; K].
"The mind could be that little spark of consciousness that is floating around, guiding your direction and attention and desires and thoughts. Something that recruits different parts of the brain... What is that little floating entity that uses the brain? The part that uses the visual cortex, that uses sensory input, what is that?" [cursivering! door mij; K - wat een borrelpraat en geneuzel, evident blijk gevend van een volslagen onwetendheid van hoe geest, bewustzijn, persoonlijkheid en hersenen zich tot elkaar verhouden, maar daar niettemin een theorietje over in elkaar flansend (zie ook de volgende alinea); K].
Wat een stuitend onbenul ten aanzien van de wezenlijke filosofische vragen, die de herbedraders van eigen en andermans hersenen niet helpen beantwoorden, maar domweg - zie hierboven - naar hun hand zetten om vervolgens hun ongefundeerde antwoorden tot vooronderstellingen van hun spielerei te maken. De vraag hierboven, die de journalist dus nog wel stelt maar die hij met een bij elkaar geblaat antwoord kennelijk afgedaan acht, is waar het om gaat bij het doe-het-zelven onder je schedeldak: "What is the mind[*] that's choosing the shape of its own brain?". Daar hebben de neurofysiologen geen flauw benul van en getuige dit artikel hebben sommigen van hen er gewoon lak aan.
Boyden: "One nice thing about [de neurotechnologische] medications is that they are compact - you can use them when you're at home, when you're traveling," he says.
En dat gaat om het (jezelf) toedienen van hersenstimulering met de "ability to increase concentration and risk-taking" en "focused on a bipolar patient (...) can also induce massive mania and psychosis"!
Volkomen onverantwoord. Griezelige figuren.
Die veel te weinig weerwerk krijgen van ethici als de in het artikel geciteerde Debra Matthews, met haar slappe standpunt: "A course of research shouldn't be stopped by the mere presence of moral disagreement," she says. "[But] it's absolutely a reason to think about it and have a public conversation about it."
Later toegevoegd:
Gedachtenoverdracht tussen ratten voor het eerst gelukt
Trouw, 28 februari 2013
False Memories Created In Brains Of Lab Mice
Door Tanya Lewis, Huffington Post, 26 juli 2013
Wetenschapper bestuurt hand van collega via internet
Nu.nl, 27 augustus 2013
Nog even verfijnen en in de toekomst krijg je mail met: 'In de bijlage mijn laatste orgasme!'. Of webwinkel-aanbiedingen als: 'Gaga-orgasme voor slechts 99 euro!'
Zie ook m'n blognotities:
Twitter-telepathie: onderzoekers veranderen gedachten in tweets
Hersenscanners lezen gedachten
Kritische geluiden over de singulariteit
Brain-Machine Interfaces: Tricky Ethics
Plato's zon en Nietzsche's tijger
Noot
[*] Overgeleverd fragment uit de Boeddhistische traditie: "Who is he that contemplates and what is the Mind that is contemplated?" - Tao hsin to Fa-yung (to which he awakened).
Het antwoord van de Tibetaanse Boeddhistische meester Sogyal Rinpoche op de vraag wat de geest (mind) is: "Something that knows. But unfortunately we misuse it for grasping. Its goal is to let go of grasping, and realize its pure nature."
Shobogenzo Zuimonki consists of the dharma talks of Eihei Dogen Zenji (1200–1253) who transmitted Soto Zen from China to Japan. (...) Dogen instructed: "Without knowing who taught you, you think that 'mind' is the function of your brain - thought and discrimination. When I tell you that 'mind' is grass and trees, you do not believe it. When you talk about the Buddha, you think the Buddha must have various physical characteristics and a radiant halo. If I say that the Buddha is broken tiles and pebbles, you show astonishment."
Zie ook Richard David Precht in Wie ben ik en zo ja, hoeveel?, zijn inleiding in de filosofie (pagina 42-43): 'Niet weinig hersenonderzoekers zijn zo geestdriftig over hun nieuwe mogelijkheden dat ze geloven dat hun onderzoek de filosofie en misschien ook de psychologie binnen kortere of langere tijd werkloos zal maken [...] Maar de kloof tussen proteïnen en betekenis is enorm [...] - het mechanisme dat geest, betekenis en verstand voortbrengt is nog lang niet ontcijferd [als dat al mogelijk is; K]. [...] Het grootste raadsel voor ons wordt daarbij gevormd door [...] het bewustzijn'. [...] Toen iemand Louis Armstrong eens vroeg wat jazz was, antwoordde bij heel treffend: "Als je dat eerst nog moet vragen, zul je het nooit begrijpen!" [inderdaad!; K]. Subjectieve belevenistoestanden zijn en blijven ontoegankelijk, ook voor het hersenonderzoek. [...] Hoe dan ook is het onderzoeken van het brein een heel eigenaardige onderneming. Strikt genomen immers [althans volgens deterministen à la Swaab; K] proberen de menselijke hersenen daarbij iets over menselijke hersenen te ontdekken, dat wil zeggen dat een systeem zichzelf probeert te begrijpen [cursivering door mij; K - zie ook mijn term strange loop hierboven en een beschouwing van Alan Watts over wat je figuurlijk onze blinde vlek kunt noemen; en wellicht ook mijn blognotitie over evidentie (vergelijk de respons van Louis Armstrong hierboven!)]. De hersenen zijn daarbij zowel subject als object van het onderzoek - een precaire situatie. Doen hersenonderzoekers met een andere methode daarmee niet hetzelfde als filosofen die sinds twee millennia al denkend het eigen denken proberen te begrijpen? Zichzelf denkend te doorgronden en zich daarbij zo mogelijk ook nog onder het denken te observeren, was lang de heersende methode om de menselijke geest te onderzoeken.'
Geen opmerkingen:
Een reactie posten