Vandaag in het nieuws: Sophia Loren staat naakt afgebeeld in de Pirelli-kalender van 2006. De kalender wordt jaarlijks door de gelijknamige bandenfabrikant in gelimiteerde oplage verspreid als relatiegeschenk. Wrang dat de oude diva zich leent voor het à la Lévi-Straus bestendigen van (in dit geval commerciële) verwantschapsstructuren door het uitwisselen van vrouwen (hier beroemdheden als pin-ups).
De in permanente staat van renovatie verkerende facie van la Loren is beslist minder afstotend, maar daarom niet minder exemplarisch dan het uit slecht bij elkaar passende onderdelen geassembleerde gelaat van Michael Jackson.
Niet alleen beroemdheden vormen zich en masse om tot ongeveer het enige artikel dat ze niet weggooien, maar dat juist halsstarrig onafgedankt blijft (uit angst voor de Grote Wegwerper). Het is allang een ordinair verschijnsel geworden.
De paradox is dat iedereen wil opvallen, maar als de dood is af te wijken van de norm. In combinatie met de massamedia, in het bijzonder het internet waar iedereen zijn eigen zender is en als blogger zichzelf in zijn krantje zet, leidt dit vanzelf tot het in verbazende mate werkelijkheid worden van Andy Warhols beroemde uitspraak uit 1968: "In the future, everyone will be world-famous for 15 minutes"; zijn 'ready made movies' zouden 30 jaar later de huiskamer veroveren in de vorm van reality tv.
Mimetische begeerte ontketent grote en kleine oorlogen om meer van hetzelfde. Tegelijk zet de cultuur altijd mechanismen in gang om elites te produceren; de finishlijn van de rat race wordt voortdurend verlegd, exclusief bezit telkens gerestyled.
De cosmetische chirurgie verschilt daarom misschien niet wezenlijk van het weinig subtiele bepoederen en bepruiken in vervlogen tijden. Ook toen veranderden mensen zich in 'unieke merkartikelen', met hun gezicht als logo waar de tand des tijds geen vat op mocht krijgen. Destijds waren het ridderordes, kerkelijke kringen en adellijke namen, nu zijn het multinationals, voetbalclubs en filmstudio's die status verlenen.
Michael Jackson voegt nog een spookachtige dimensie toe aan de levendbarende balsemingspraktijken. Hij lijkt minstens zo dramatisch van zichzelf te zijn afgesneden als de familie van vermiste slachtoffers van geweldsmisdrijven, wiens lijken aanspoelen langs drassige oevers. Waarna de opsporingsinstantie herkenning mogelijk probeert te maken door middel van vernuftige reconstructies (al dan niet digitaal geboetseerde hoofden). Tegelijk doet zijn knip-en-plakwerkgezicht denken aan de vleesgeworden compositiefoto van een zedendelinquent of ander type crimineel.
Michael Jackson heeft zichzelf in één beweging levend gevild en opgezet als jachttrofee, hij is de dader van zijn vermoorde onschuld.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten